Yeşil koltuk
Gürmen Group’un Safranbolu’daki hazır giyim fabrikası 850 çalışanı ile bölgedeki en büyük ikinci işveren. (İlk sırada Kardemir var.) Türkiye’de erkek giyimin en bilinen markaları Ramsey ve KİP’in üretildiği fabrikada, ünlü lüks İtalyan markaları için de üretim yapılıyor.
Gürmen Giyim’in üretiminin yüzde 75’ini başka markalar için yaptığı bu fason üretim oluşturuyor. Yüzde 25’ini ise kendi markaları. Buna karşılık cirolarında ihracatın payı yüzde 20, geri kalanı da Ramsey ve KİP. Yani üretimde ihracatın adetsel payı yüksek ama ciroda durum farklı… Bunun nedeni fason üretimde birim fiyatlarının düşük olması.
Gürmen Group Yönetim Kurulu Başkanı Yasemin Gür Solmaz, Türkiye’de ihracatta hazır giyimin kg başına birim fiyatı ortalamasının 15 dolarlar civarında olduğunu söylüyor. Buna karşılık Gürmen’in birim fiyatı 60 dolar seviyesinde. Yine de Gürmen, Mısır ve Bangladeş gibi ülkelerle rekabet edebilmek ve Türkiye’de maliyeti giderek artan üretimini sürdürülebilir kılmak için verimliliğini artırmaya yatırım yapıyor. Yasemin Gür Solmaz, basın mensuplarına fabrikayı gezdirirken bunu nasıl yaptıklarını detaylarıyla anlatıyor. Kumaşın kesiminden, dikim ve ütülemesine her aşamada verimlilik hesaplanıyor. Bir ceketin kolları ve gövdesi bantlardan aynı anda çıkmazsa, birleştirmek için birinin diğerini beklemesi gerekiyor. Dakika dakika ölçerek, hatayı anında yerinde tespit ederek verimliliği artırıyorlar. Üretimde dijital ikiz uygulamasıyla, bu yıl verimlilikleri yüzde 20 artmış. Solmaz 2026 sonuna kadar bunu yüzde 10 daha artırabileceklerini hesaplıyor.
Gürmen’in yeni dönemi
Yasemin Gür Solmaz’ın yönetim kurulu başkanlığını 1 Temmuz’daki genel kurulda babasından devraldığı Gürmen Group, kendisinin de övündüğü bazı örnekler verirken “en büyük değiliz ama” diyerek tekrarladığı gibi Türkiye’nin en büyük gruplarından biri değil. Ne Gürmen Giyim’in ne de enerji, tarım ve perakende ile birlikte grubun toplam cirosunu açıklamadıkları için bir kıyaslama yapmak zor. Ancak toplam 2 bin kişinin çalıştığı grubun amiral gemisi hazır giyim. Ramsey ve KIP’ın Türkiye’nin yanı sıra Türkmenistan, Özbekistan, Azerbeycan, Kazakistan’ın da aralarında olduğu 15 ülkede toplam 215 mağazası var. Yasemin Gür Solmaz bu yıl şimdiye kadar 15 yeni mağaza açtıklarını, yıl sonuna kadar bu rakamın 20’ye ulaşacağını söylüyor. Gürmen Giyim’in 2025’i yüzde 45 büyüyerek kapatacağını öngörüyor. 2026 yılı için de hedef yüzde 35-40’lik bir büyüme yakalamak.
Ramsey ve KIP’in başında, aynı zamanda Gürmen Giyim Yönetim Kurulu üyesi de olan Zeynep Doğan var. Perakande İcra Kurulu Başkanı olan Doğan, 2014 yılında 2016 yılında vefat eden amcası Hüseyin Doğan’ın daveti ve ısrarı ile Gürmen’de çalışmaya başlamadan önce beş yıl kadar Unilever’de farklı markaların yöneticiliğini yapmıştı.
Gürmen Group artık yönetiminde ikinci neslin olduğu bir aile şirketi. Remzi Gür, 70’li yıllarda dil eğitimi için gittiği İngiltere’de babasının terzilik yaptığı hazır giyim atölyesinde çalışmaya başlamış, bir süre sonra işin başına geçmişti. Böylece Ramsey’in temelleri İngiltere’de atıldı. Gür, Gürmen Group’da her ikisi de erken yaşlarda vefat eden kayınbiraderleri Hasan ve Hüseyin Doğan ile ortak oldu. 2008 yılında hayatını kaybeden eski Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Hasan Doğan’ın oğlu Selim Doğan da Gürmen Group yönetiminde. Kızkardeşi Zeynep Doğan moda işinin başındayken o Kastamonu’da günde 30 ton süt üretimi yapan Gökkale Çiftliği ile tarım alanındaki faaliyetlerinden sorumlu. Gökkale Çiftliği’ne yaklaşıldığını kokusuyla belli eden hayvan gübreleri, entegre bio-gaz tesisinde değerlendiriliyor. Tesiste günlük 3 ton paketlenmiş organik gübre üretiliyor. 2023 yılında yenilenen biyogaz tesisinde de aylık 170 bin kW elektrik üretiliyor. (Bunun 60.000 kW’ı kendi tesislerinde kullanılırken kalan kısmı ulusal hatta satılıyor.)
Gürmen Giyim’in Safranbolu’daki üretim tesisi içindeki showroom’un girişinde satışı yapılan zeytinyağları da kendi üretimleri. Vievi Zeytinyağları ile Aydın Karacasu’da bulunan Türkiye’nin tek tapuda en büyük yüksek rakımlı zeytin bahçesinde her yıl ortalama 100 ton zeytinyağı üretimi yapılıyor. Hedef önümüzdeki yıllarda bu üretimi 150 tona çıkarmak.
Enerji sektöründe de 44 MW kurula güce sahip bir jeotermal santrali ile faaliyet gösteriyorlar. Yasemin Gür Solmaz’ın eşi Murat Solmaz’ın başında bulunduğu enerji işinde hedefleri 150 milyon dolar civarında yatırımla bu kapasiteyi yüzde 100 artırmak.
Aile şirketlerini geleceğe taşımak
Yasemin Gür Solmaz, Gürmen’i anlatırken sık sık aile şirketlerinin ekonomiye katkısına ve devamlılığının önemine değiniyor. Bunun için kendilerinin de pandemi döneminde aile anayasası üzerine çalıştıklarını anlatıyor. Hüseyin Doğan’ın vefatından sonra hisseleri eşi Fatma Nursel Doğan ile kızları Beyza Burnaz, Esma Doğan, Şeyma Doğan ve Kübra Doğan Erkoç’a geçmişti. Doğan’ın ailesi, şirketlerde haklarını alamadıklarını belirterek davalar açtılar. Yasemin Gür Solmaz, “Dava süreci devam ediyor, keşke böyle olmasaydı” diyor: “Aile şirketlerinde maalesef böyle şeyler yaşanabiliyor.”
Jeotermal kril üretimi
Gürmen Group, jeotermal santralinde, yeni bir proje için Ar-Ge çalışması yapıyor. İki bin metre derinlikten 180–200 °C sıcaklıkta çıkan jeotermal su içinde yaşayabilen algler var. Yüksek protein ve yağ oranına sahip bu canlılar bioyakıt, gıda takviyesi, kozmetik, gübre ve boya sanayinde hammadde olarak değerlendiriliyor. Yasemin Gür Solmaz, Hollanda’da bir üniversite ile bu algleri çoğaltmak için çalıştıklarını söylüyor: “Bu bizim için tamamen deneysel ve öncü bir girişim. Gürmen olarak büyük bir grup olmayabiliriz ama daima yenilikçi ve bilimsel temelli işler yapmayı seviyoruz. Eğer bu çalışma başarılı olursa, Türkiye’de jeotermal kaynaktan doğrudan üretim yapan ilk şirketlerden biri olacağız.”
Yasemin Gür Solmaz kimdir?
Lisans ve yüksek lisans eğitimlerini Londra’da alan Yasemin Gür Solmaz, Queen Mary University’de işletme mühendisliği eğitiminin ardından Birkbeck College’da ekonomi alanında yüksek lisans yaptı. İş hayatına 1996 yılında Shell’de başlayan Solmaz, burada kazandığı kurumsal iş tecrübesinin ardından aile şirketine geçerek Gürmen London’da çeşitli pozisyonlarda görev aldı. Aynı zamanda Gürmen Group’un İngiltere’deki mağazacılık yatırımlarının hayata geçmesine de öncülük etti. 2003 yılında Türkiye’de şirketin dış ticaret bölümünde göreve başlayan Solmaz, 10 yıldır yürüttüğü Üretim ve Operasyondan Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi görevinin ardından Gürmen Giyim ve iştiraki Gökkale Tarım’ın Yönetim Kurulu Başkanı oldu.
İngiltere’de bulunduğu dönemde sektörel kuruluşlar ve kadın odaklı sivil toplum örgütlerinde aktif görevler üstlenen Solmaz, Türkiye’ye dönüşünün ardından bu alandaki çalışmalarını sürdürmeye devam etti. TOBB Kadın Girişimciler Kurulu, W20 ve IWF Türkiye başta olmak üzere pek çok sivil toplum kuruluşunda görev alan Solmaz, hâlen KALDER Yönetim Kurulu Üyesi, DEİK Türkiye-İngiltere İş Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi, DEİK Türkiye-Kanada İş Konseyi Üyesi olarak çalışmalarına devam ediyor.
Zeynep Doğan kimdir?
Koç Üniversitesi'nde İşletme bölümünde lisans eğitimi alan Zeynep Doğan, İtalya'nın Sosyal Bilimler alanındaki en iyi üniversitelerinden Bocconi'de eğitim gördü. Yüksek lisansını ise Galatasaray Üniversitesi'nde pazarlama İletişimi yönetimi alanında yaptı. Yaklaşık beş yıl çok uluslu bir şirkette farklı markaların yöneticiliğini yaptıktan sonra 2014'te Gürmen Group'a katıldı. Zeynep Doğan Gürmen Giyim Yönetim Kurulu üyeliğinin yanı sıra Perakende İcra Kurulu Başkanı olarak görev yapıyor.
