Tosyalı demir ve çelik üretiminden çıkan cürufla asfalt üretti

Türkiye’nin küresel çelik üreticisi Tosyalı, üretim esnasında ortaya çıkan her türlü yan malzemeyi yeniden ekonomiye kazandıracak araştırma ve geliştirme çalışmalarını somut iş sonuçlarına dönüştürüyor. Bu kapsamda, Tosyalı'nın geri dönüşümde uzman şirketlerinden Tosyalı Harsco tarafından yoğun AR-GE çalışması sonucunda geliştirilen su geçirgenliği daha az, araç güvenliğini artıran ve depreme dayanıklı asfalt malzemesi, TEM Otoyolu Gebze-Dilovası kavşakları arasında kullanıldı.

Tosyalı Harsco ve Simgemat işbirliğiyle gerçekleştirilen çelikhane cürufunun asfalt karışımında kullanıldığı bu yeni nesil otoyol kaplaması, ilgili güzergahta 6 kilometre boyunca ve her iki yönde olmak üzere toplam 192 bin metrekarelik alanda hayata geçirildi.

Normal koşullarda bu alanda yapılacak bir asfalt için yaklaşık 35 bin ton kadar doğal taş (agrega) kullanılması ve bu agregayı elde etmek için doğadan en az 50 bin ton malzeme kırılıp taşınması gerekiyordu. Tosyalı Harsco tarafından elektrik ark ocağı cüruflarının işlenmesiyle elde edilen yapay agrega, doğal kaynakların korunmasına yardımcı oldu.

Proje kapsamında, Tosyalı Harsco tarafından temin edilen 22 bin 500 ton çelikhane cürufu, Harsco'nun İngiltere merkezli şirketi Steelphalt'ın teknolojisiyle Simgemat tarafından yapay bir taş mastik asfalt ürününe dönüştürülerek bu projede kullanıldı. Yol yapımında kullanılan toplam 25 bin ton malzemenin yüzde 90'ı, Tosyalı Harsco tarafından üretilen cüruf malzemesinden oluştu.

Bu yenilikçi uygulama sayesinde asfalt daha uzun ömürlü ve düşük maliyetli hale getirilirken, yol yapımında karbon ayak izinin yüzde 70'e kadar azaltılmasına katkı sağlandı. Döngüsel üretim tabanlı bu asfalt projesinin, Tosyalı Harsco'nun faaliyet gösterdiği ve çelik üretiminin olduğu İskenderun, Osmaniye ve İzmir'in Aliağa bölgelerine de yayılması planlanıyor.

Tosyalı Harsco hakkında

Tosyalı Holding ve ABD'li Harsco ortaklığıyla kurulan Tosyalı Harsco, Türkiye'de demir çelik, alüminyum, bakır nikel, ferro krom ve çimento fabrikalarına birçok yenilikçi hizmet sunuyor. Tesislerinde gerçekleştirdiği geri dönüşüm işlemiyle şirket, cüruf atıklarının asfalt, yol yapımı, çimento katkı malzemesi, gübre üretimi gibi sektörlere ham madde sağlayan agrega malzemesi ve demir yolu balastı üretimi gibi alanlarda ham madde ve katkı maddesi olarak kullanılmasını sağlıyor.

AR-GE çalışmaları neticesinde sıfır atık prensibine göre dizayn edilen makineler ve bünyesinde geliştirilen "Bloodhund" isimli yazılım sayesinde cüruf içindeki metalik demir çevrim içi olarak takip edilebiliyor ve cüruftaki metal oranı asgariye indiriliyor.

Geri dönüştürülen cüruf, gözeneklerine çimento şerbetinin işlemesi ve yüksek aşınma direnci sayesinde agregadan daha üstün bir malzeme haline geliyor. Cürufla yapılan asfaltın daha az su geçirgenliğinin bulunması nedeniyle yağmurda araç güvenliğini artırmasının yanı sıra betondan çekme ve basma direnci daha iyi olduğu için depreme karşı da daha fazla güvenlik sağlıyor.

"Her türlü malzemeyi döngüsel üretim yaklaşımıyla değerlendirmeliyiz"

Forbes 2025 Milyonerler Listesi'nde 940 milyon dolar servetiyle 40. sırada olan Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, döngüsel üretimi sürdürülebilirlik stratejilerinin ayrılmaz parçalarından biri olarak gördüklerini belirtti. Dünyanın sayılı yeşil çelik üreticilerinden biri olarak ekosistemlerindeki her şeyi döngüsel ekonomiyle yeniden değerlendirdiklerine değinen Tosyalı, hem düşük karbon teknolojilerine yatırım yaptıklarını hem de tesislerinde döngüsel ekonomi odaklı bir proses yönetimi gerçekleştirdiklerini aktardı.

Fatih Tosyalı ağabeyini ardından 930 milyon dolar serveti ile Forbes 2025 İŞilyonerler Listesi'nde 41. sırada yer alıyor. 

Tosyalı, bu anlayışla, atık, hava, su, enerji, atık ısı başta olmak üzere hiçbir şeyi israf etmediklerini belirterek, şöyle devam etti: "En küçük bir toz parçasını bile teknoloji ve inovasyonla insan, toplum ve doğa için yarar sağlayacak hale getiriyoruz. Demir-çelik hurdaları geri dönüştürüyor, süreç kaynaklı tozun lisanslı firmalara gönderimiyle yaşam döngüsünün devamlılığını sağlıyor, kaynağında atık ayrıştırması yaparak, sahada çıkan tehlikesiz atıkları lisanslı firmalara göndererek dönüşümünü gerçekleştiriyoruz."

Demir-çelik üretim sürecinde yan ürünlerden cürufu asfalt yapımında kullanılabilecek ileri düzey bir malzeme olarak geliştirdiklerini ve ekonomiye kazandırdıklarını vurgulayan Tosyalı, "Türkiye'de ilk defa yol yapımında kullanılan bu malzemenin döngüsel ekonomi açısından herkese ilham olmasını diliyorum. Ülke olarak üretimde rekabet gücümüzü artırmak istiyorsak, sadece verimlilik ve kalitemizi artırmakla yetinmemeli her türlü malzemeyi döngüsel üretim yaklaşımıyla değerlendirmeliyiz" ifadelerini kullandı.

Fuat Tosyalı hakkında

Fuat Tosyalı, son yıllarda demir – çelik sektöründe en büyük yatırımlara imza atan kişi. Son beş yılda toplam yatırımlarının miktarı 6 milyar doları aştı.  Her yıl 1,5 - 2 milyar dolar yatırım yapmayı planlayan holding, beş yıl içinde 8 milyon ton üretime ulaşarak dünyanın en büyük 20 çelik üreticisinden biri olmayı hedefliyor. Türkiye’nin yurt dışındaki en büyük özel sektör yatırımı olma özelliğini taşıyan Cezayir’de kurulu şirketleri Tosyalı Algerie’nin yatırım tutarı 6,5 milyar dolara ulaştı. Holdingin son ilgi alanı ise güneş enerjisi. Türkiye’de sekiz ilde 1,2 gigavatlık güneş enerjisi kapasitesi için yatırıma başlayan Tosyalı, bu alana 1 milyar dolara yakın yatırım yaparak çelik üretimindeki yenilenebilir enerji ihtiyacını öz tüketimle karşılayan yegane çelik şirketi olmak istiyor.