TCMB Başkanı Karahan: KKM hızla eridi, rezervler güçlendi
TCMB Başkanı Fatih Karahan, MÜSİAD’da yaptığı “Para Politikası ve Makroekonomik Görünüm” sunumunda, bankanın reel sektörle düzenli iletişime özel önem verdiğini söyledi. Karahan, 2025 yılı boyunca 2 bin 505, son beş yılda ise toplam 14 bin 705 firmayla görüşerek ekonomiye dair güncel ve kapsayıcı veri topladıklarını aktardı.
Bu görüşmelerden elde edilen bilgilerin politika kararlarında etkili olduğunu belirten Karahan, sektör temsilcilerinin beklenti ve önerilerini ilgili kurumlarla paylaştıklarını ifade etti.
Rezervlerde artış, KKM’de hızlı düşüş
Genel görünümü özetleyen Karahan, TCMB rezervlerinde 118 milyar dolarlık artış yaşandığını belirtti. Kur Korumalı Mevduat hesaplarının ise 143 milyar dolardan bir milyar doların altına gerilediğini söyledi.
“Dezenflasyon süreci devam ediyor”
Karahan, enflasyonda hem kısa vadeli göstergelerin hem de orta vadeli görünümün iyileşmeye işaret ettiğini vurguladı. “Fiyat istikrarı hedefi doğrultusunda önemli yol kat ettik. Beklentileri kalıcı şekilde çıpalamak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz” dedi.
Ekonomide büyümenin sürdüğünü, sektörel dönüşümün güç kazandığını belirten Karahan, kalıcı fiyat istikrarının daha geniş kesimlere yayılan bir refah artışı sağlayacağını söyledi.
Karahan, fiyat istikrarının neden kritik olduğunu üç başlıkla açıkladı: sürdürülebilir büyüme, güçlü alım gücü ve verimlilik artışı.
Yüksek enflasyonun büyüme performansını zayıflattığını, yatırıma yönelik kararları bozduğunu ve vatandaşın alım gücünü erittiğini belirten Karahan, fiyat istikrarının toplumsal refah için temel unsur olduğunu vurguladı.
“Öngörülebilirlik yatırım ortamını güçlendiriyor”
Karahan, enflasyonun düşmesiyle ekonomide öngörülebilirliğin arttığını, bunun da kalıcı düşük faiz ortamını mümkün kılacağını söyledi. Uzun vadeli finansmana erişimin kolaylaşacağını ve yatırım ortamının güçleneceğini ifade etti.
Fiyat istikrarının büyümeyi desteklemesiyle birlikte refahın kalıcı şekilde yükseleceğini dile getirdi.
Verilerle enflasyon tablosu
2020–2024 döneminde enflasyonun yeniden yüzde 44,8’e çıktığını hatırlatan Karahan, Eylül 2025’te bu oranın yüzde 33,3’e gerilediğini söyledi.
2025’in ilk üç çeyreğinde yatırım büyümesinin yüzde 7,7’ye ulaşmasını fiyat istikrarıyla ilişkili bir gelişme olarak değerlendirdi. Aynı dönemde özel tüketim artışının yüzde 3,8’e yavaşlamasının ise dengelenme sürecinin göstergesi olduğunu belirtti.
Dezenflasyonun kaynakları
Karahan, enflasyondaki düşüşü üç temel başlıkla özetledi: talebin dengelenmesi, fiyatlama davranışlarının normalleşmesi ve enflasyon beklentilerindeki iyileşme.
Aralık 2022’de yüzde 64,3 olan enflasyonun 2023’te yüzde 64,8, 2024’te yüzde 44,4; Kasım 2025’te ise yüzde 31,1 seviyesine indiğini hatırlattı.
Hizmet, temel mal ve gıda enflasyonunda gerileme
TÜFE’deki düşüşe paralel olarak:
Hizmet enflasyonu yüzde 44,4’e,
Temel mal fiyatlarındaki artış yüzde 18,6’ya,
Gıda enflasyonu ise yüzde 27,4’e geriledi.
Kira ve eğitim kalemlerinin Kasım ayında en yüksek artışın görüldüğü alanlar olduğunu belirtti.
Maliyet baskıları hafifliyor
Karahan, üç ana maliyet göstergesinde belirgin gerileme olduğunu söyledi. Yurt içi ÜFE’de 30 puan, hizmet ÜFE ve inşaat maliyetlerinde ise 50 puan düşüş yaşandığını aktardı.
Hem tüketici hem de firmaların enflasyon beklentilerinde güçlü bir iyileşme bulunduğunu da ekledi.
Sunumun son bölümünde Karahan, “Piyasa faizleri nasıl düşer?” sorusuna yanıt verdi. Üç temel belirleyici olduğunu söyledi: enflasyon, enflasyon beklentileri ve risk primi.
Politika faizinin önce kısa vadeli piyasa faizlerini şekillendirdiğini, bunun ardından enflasyon ve beklentilerdeki değişimlerin uzun vadeli kredi ve tahvil faizlerine yansıdığını belirtti.
“Faiz indirimi için enflasyonun kontrol altına alınması şart”
Karahan, faizlerde anlamlı bir düşüşün enflasyon kontrol altına alınmadan gerçekleşmeyeceğini vurguladı.
Geçmiş dönem verilerinin, beklentiler iyileştikçe kredi ve tahvil faizlerinin düştüğünü gösterdiğini söyledi.
Karahan, sunumunu şu değerlendirme ile tamamladı:
“Fiyat istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz. Politika faizine ilişkin adımlarımızı, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileriyle uyumlu şekilde, ihtiyatlı bir yaklaşım içinde belirleyeceğiz. Enflasyon görünümü hedeflerden saparsa para politikası daha da sıkılaştırılacaktır.”
