Bu yıl duyurulan milyar dolarlık yapay zeka anlaşmaları

ABD, AMD'nin yapay zeka çiplerini kullanarak süper bilgisayarlar inşa etmek için şirket ile 1 milyar dolarlık bir ortaklık kurdu. Çip üreticisi, Wall Street'in gelecek yıllarda küresel harcamaların hızlanacağını öngörmesi nedeniyle, bu yıl yapay zeka alanında milyar dolarlık sınırını aşan bir dizi anlaşmadan birini daha duyurmuş oldu. 

Bu yıl duyurulan yapay zeka anlaşmaları:

27 Ekim

• ABD Enerji Bakanlığı, AMD ile 1 milyar dolar değerinde bir ortaklık kurarak iki adet yapay zeka destekli süper bilgisayar geliştirdi. AMD, bu sistemlerin “bilim, enerji ve ulusal güvenlik alanlarında çığır açıcı gelişmelere yol açacağını” belirtti. Lux adlı ilk bilgisayarın gelecek altı ay içinde devreye girmesi beklenirken, ikinci bilgisayar olan Discovery’nin ise 2029 yılına kadar tamamlanması planlanıyor.

23 Ekim

• Google, Anthropic'e 1 milyon adede kadar yapay zeka çipi tedarik edeceğini duyurdu. Her iki şirketin de açıklamasına göre anlaşmanın değeri on milyarlarca doları bulabilir.

16 Ekim

• Oracle yöneticileri, Meta ile 20 milyar dolar değerinde bir bulut bilişim anlaşması yaptıklarını doğruladı. Oracle, Meta'ya yapay zeka modellerinin eğitimi ve dağıtımı için bulut bilişim kapasitesi sağlayacak.

14 Ekim

• Oracle'ın bulut iş kolu, 2026'dan itibaren AMD'nin en yeni yapay zeka yongalarından on binlerce adet kullanmaya başlayacağını ve 2027 ve sonrasında bu ortaklığı genişletmeyi planladığını açıkladı. Ancak ne Oracle ne de AMD anlaşmanın mali şartlarını açıklamadı.

13 Ekim

• OpenAI, Broadcom ile bir ortaklık kurduğunu duyurdu. OpenAI'ın kendi yapay zeka çiplerini tasarlayıp piyasaya sürmesi ve her iki şirketin ortaklaşa 10 gigawattlık özel YZ hızlandırıcıları veya YZ ve makine öğrenimi görevlerini hızlandırmak için kullanılan donanımları üretip piyasaya sürmesi planlanıyor (her iki şirket de anlaşmanın mali şartlarını açıklamadı).

6 Ekim

• OpenAI ve AMD, OpenAI'ın piyasa değeri yaklaşık 188 milyar dolara yükselen çip üreticisinin yüzde 10 hissesini satın alabileceği bir anlaşmaya vardı. OpenAI, AMD'nin grafik işlem birimlerini birkaç yıl içinde 6 gigawatt'a kadar kullanacağını duyurdu.

25 Eylül

• Bulut altyapı şirketi CoreWeave, OpenAI'a hizmet sunmak üzere 6,5 milyar dolarlık bir anlaşma yaptığını duyurdu. Bu anlaşma ile CoreWeave'in OpenAI ile olan ortaklığının değeri yaklaşık 22,4 milyar dolara yükseldi. CoreWeave, mart ayında OpenAI'a beş yıl boyunca yapay zeka veri merkezleri ve bulut teknolojisi sağlayacağını açıklamıştı.

22 Eylül

• OpenAI ve Nvidia, Nvidia'nın OpenAI'a 100 milyar dolarlık yatırım yapmasını içeren bir ortaklık duyurdu. OpenAI, yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılan altyapı için Nvidia'nın sistemlerinden en az 10 gigawatt kullanacağını açıkladı.

15 Eylül

• CoreWeave, yetkililere sunulan bir dosyada Nvidia'nın 2032 yılına kadar yaklaşık 6,3 milyar dolar değerinde bulut hizmetleri satın almayı kabul ettiğini ve Nvidia'nın müşterileri tarafından kullanılmayan fazla bulut bilişim hizmetlerini satın almasını gerektirdiğini belirtti.

10 Eylül

• Wall Street Journal, Oracle'ın yaklaşık 4,5 gigawatt güç kapasitesi sağlayacağına atıfta bulunarak, OpenAI'ın önümüzdeki beş yıl boyunca 300 milyar dolarlık bilgi işlem gücü satın almak için Oracle ile bir sözleşme imzaladığını bildirdi.

22 Ağustos

• ABD Başkanı Donald Trump, Intel'in ABD'ye şirketin yaklaşık 10 milyar dolar değerindeki yüzde 10 hissesini vermeyi kabul ettiğini duyurdu. Böylece ABD hükümeti, Trump'ın Intel CEO'su Lip-Bu Tan'ın istifasını talep etmesinin ardından, zor durumdaki çip üreticisinin üçüncü büyük hissedarı oldu.

10 Ağustos 

• Financial Times'a göre Trump yarı iletken ve çip ithalatına yüzde 100 gümrük vergisi uygulayacağını açıkladıktan kısa bir süre sonra, Nvidia ve AMD, çip üreticilerinin ihracat lisansı alabilmesi karşılığında Çin'deki çip satışlarından elde ettikleri gelirlerin yüzde 15'ini ABD hükümetine ödemeyi kabul etti.

14 Temmuz

• Google gelecek iki yıl içinde veri merkezleri ve yapay zeka altyapısına 25 milyar dolar yatırım yapmayı planladığını duyurdu ve bunun “yapay zeka odaklı ekonomide enerji kapasitesini, inovasyonu ve fırsatları” genişletmeye yardımcı olacağını belirtti.

30 Haziran

• Oracle, Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na yaptığı başvuruda, daha sonra OpenAI ile yapıldığı ortaya çıkan 30 milyar dolar değerinde olanı da dahil olmak üzere birçok “büyük” bulut hizmeti anlaşmasını açıkladı.

23 Mayıs

• Oracle, Financial Times'ın haberine göre Stargate için yürütülen ilk proje olduğu düşünülen, Teksas'ın Abilene kentindeki OpenAI veri merkezini desteklemek için Nvidia'nın 40 milyar dolar değerindeki yapay zeka çiplerini satın alacağını duyurdu.

21 Ocak

• Trump OpenAI, SoftBank ve Oracle'ın, Trump'ın “tarihin en büyük yapay zeka altyapı projesi” olarak nitelendirdiği Stargate adlı yeni bir şirket kuracağını duyurdu. Şirketlerin önümüzdeki yıllarda ABD'de yapay zeka altyapısını geliştirmek ve 100 bin istihdam sağlamak için 500 milyar dolara kadar yatırım yapması planlanıyor.

Döngüsel anlaşamalar ağı

Çoğu yapay zeka şirketi, Microsoft'un Temmuz 2019'da OpenAI'a yaptığı 1 milyar dolarlık sermaye yatırımıyla başlayan bir dizi karşılıklı yatırımla yıllardır birbirine bağlı. Bu ortaklık, Microsoft'un yatırımı yaklaşık 14 milyar dolara yükseldiğinde Ocak 2023'te büyüdü ve Microsoft, OpenAI'ın bulut bilişim hizmetlerinin tek sağlayıcısı oldu.  Amazon, Eylül 2023'te Anthropic'e ilk olarak 4 milyar dolarlık yatırım yaptı ve Kasım 2024'te 4 milyar dolarlık bir yatırım daha yaptı. Bu yatırım, Google'ın Ekim 2023'te duyurduğu Anthropic'e 2 milyar dolarlık taahhüdüne ve bu yılın başlarında yaptığı 1 milyar dolarlık ek yatırıma eklendi. 

SoftBank, bu yılın başlarında OpenAI'ın 40 milyar dolarlık finansman turunda başlıca yatırımcılar arasında yer aldı ve ağustos ayında Nvidia'ya 2 milyar dolar yatırım yaptı. Nvidia ise ertesi ay iki ayrı anlaşma ile Intel ve OpenAI'a sırasıyla 5 milyar dolar ve 100 milyar dolar yatırım yaptı. Birçok ekonomist, yapay zeka şirketleri arasındaki yatırım ağının 1990'ların sonlarında dot-com balonu sırasında yapılan benzer anlaşmalara benzediğini belirterek, şirketler arasındaki fon akışının piyasayı aşırı şişirebileceğini iddia etti. 

CoreWeave'in piyasa değeri mart ayında halka arzından bu yana yaklaşık 67 milyar dolara yükseldi. Son altı ayda hisseleri yüzde 221 artış gösterirken, şirket birçok ortaklığa dahil oldu. Diğer pazar araştırmacıları, birçok yapay zeka yatırımının henüz sonuç vermediğini belirtti: Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nün yaptığı bir araştırmaya göre ankete katılan 300 yapay zeka geliştirme projesinin yüzde 95'i, şirketlerin toplam 400 milyar dolar harcama yapmasına rağmen kar elde edemedi.

375 milyar dolar

UBS'nin tahminlerine göre yıl sonuna kadar küresel yıllık yapay zeka harcamalarının 375 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Yatırım bankası, YZ harcamalarının 2026 yılına kadar 500 milyar dolara ulaşmasını ve elektrik talebi için güç ve kaynak harcamalarının 2030 yılına kadar yıllık 3 trilyon doları aşmasını bekliyor. Danışmanlık firması McKinsey'in tahminlerine göre şirketler 2030 yılına kadar veri merkezlerine toplam 6,7 trilyon dolar harcayacak ve bu harcamaların çoğu yapay zeka çiplerine dayalı sistemlere yönelik olacak.