Brezilyalı milyarder Maduro'yu istifaya ikna etmek için Venezuela'ya gitti
Brezilyalı milyarder Joesley Batista, Trump yönetimi ile Venezuela rejimi arasındaki siyasi gerilimi düşürmeye çalışan bir arabulucu olarak konumlanmaya başladı. Konuya yakın kaynaklardan alınan bilgilere göre Batista, Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yu ABD Başkanı Donald Trump'ın istifa çağrısına kulak vermeye ve barışçıl bir iktidar geçişine izin vermeye ikna etmek amacıyla geçen hafta Caracas'a gitti.
Batista'nın, Trump'ın Venezuela lideriyle bir telefon görüşmesi yaparak ülkeyi terk etmesini istemesinden günler sonra, 23 Kasım tarihinde Maduro ile bir araya geldiği bildirildi. Trump yönetimi yetkililerinin Batista'nın Caracas'ı ziyaret etme ve başkanın mesajını pekiştirme planlarından haberdar olduğu ancak milyarderin bu ziyareti kendi inisiyatifiyle gerçekleştirdiği ve ABD adına gitmesinin istenmediği belirtildi.
Batista ailesinin holding şirketi J&F SA tarafından yapılan açıklamada Joesley Batista'nın herhangi bir hükümetin temsilcisi olmadığı vurgulandı. Beyaz Saray konuya ilişkin yorum yapmaktan kaçınırken Venezuela Enformasyon Bakanlığı ve Devlet Başkan Yardımcısı Delcy Rodriguez'in ofisi de Batista'nın ziyareti hakkındaki soruları yanıtsız bıraktı. Forbes'un gerçek zamanlı milyarlerder listesine göre Joesley Batista'nın 4,8 milyar dolar serveti bulunuyor.
Gerilimi düşürmek için son girişim
Daha önce kamuoyuna yansımayan bu ziyaret, Trump'ın uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı iddia edilen teknelere yönelik aylarca süren operasyonların ardından Venezuela'da kara harekatı tehdidinde bulunması sonrası gerilimi düşürmeye yönelik son girişim olarak kayıtlara geçti. ABD yönetimi, Maduro rejiminin meşru olmadığını, geçen yılki seçimi çaldığını ve Kolombiya'dan kokain ihracatını kolaylaştırarak Amerikalıların ölümüne neden olan bir suç örgütü olduğunu savunuyor.
Batista'nın arabuluculuk çabası, ABD'nin on yıllardır Latin Amerika sularındaki en büyük askeri konuşlandırmasının ve Venezuela ile Kolombiya kıyıları yakınlarında 80'den fazla kişinin öldüğü operasyonların ardından geldi. Trump çarşamba günü yaptığı açıklamada kara saldırılarının çok yakında başlayacağını yineledi ve her rotayı, her evi ve üretim yerlerini bildiklerini ifade etti.
Batista'nın girişimi, ABD elçisi Richard Grenell, Katarlı diplomatlar ve Venezuela'da çıkarları olan finans ve petrol yatırımcılarının diyalog çabalarına eklenen yeni bir halka oldu. Masadaki teklifler Maduro'nun iktidarda ne kadar kalacağı ve sürgüne gidip gitmeyeceği konusunda farklılık gösterse de tüm girişimler uluslararası sularda yürütülen çatışmaların tırmanmasını önlemeyi amaçlıyor.
Her iki tarafla da güçlü ilişkiler
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, hafta içinde verdiği bir röportajda ABD'nin uyuşturucu kaçakçılarını durdurması için Maduro ile bir anlaşma müzakere etme ihtimaline şüpheyle yaklaştığını belirterek Venezuela liderinin yıllar içinde taahhütlerini defalarca ihlal ettiğini söyledi. Rubio buna rağmen bir anlaşmaya varmaya çalışmanın değerli olduğunu kaydetti.
Joesley Batista, hem Trump hem de Maduro rejimiyle iyi ilişkileri olan nadir figürlerden biri olması nedeniyle aradaki uçurumu kapatmak için uygun bir profil olarak değerlendiriliyor. JBS'nin sahibi olduğu Colorado merkezli Pilgrim's Pride şirketi, Trump'ın yemin töreni komitesine 5 milyon dolarla en büyük tek seferlik bağışı yapmıştı. Şirket ayrıca çevre gruplarının muhalefetine rağmen hisselerini New York borsasında listelemek için onay almayı başardı. Batista bu yılın başlarında sığır eti üzerindeki gümrük vergilerinin kaldırılmasını ve Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ile Trump arasında bir yumuşama sağlanmasını savunmak için ABD Başkanı ile görüşmüştü.
Geçmişten gelen Venezuela bağları
Batista ailesinin Venezuela ile bağları ise en az on yıl öncesine dayanıyor. JBS ve Maduro yönetimi yıllar önce, ülkenin akut gıda kıtlığı yaşadığı bir dönemde Venezuela'ya et ve tavuk tedarik etmek için 2,1 milyar dolarlık bir anlaşma yapmıştı. Sözleşmeye şimdiki İçişleri Bakanı Diosdado Cabello aracılık etmişti.
J&F grubunun Arjantin'de petrol yatırımları bulunurken, firmanın daha önce Venezuela'da kamulaştırılan varlıklara odaklanan bir petrol ortak girişimine yatırım yapmayı değerlendirdiği biliniyor. Batista, ailesinin kurduğu kasap dükkanını dünyanın en büyük et üreticisine dönüştürürken güç çevreleriyle yakın ilişkiler kurdu. Şirket, 2014 yılında Brezilya'daki siyasi kampanyaların en büyük bağışçısı konumundaydı.
İlerleyen yıllarda Batista, kamu bankalarından fon sağlamak karşılığında yüzlerce siyasetçiye rüşvet verdiğini itiraf etti. 2017 yılında dokunulmazlık karşılığında dönemin Brezilya Devlet Başkanı Michel Temer ile yaptığı görüşmeyi kayda alması ülkede büyük bir skandala ve borsa çöküşüne yol açmıştı.
Trump yönetimi ise Venezuela'ya yönelik baskıyı sürdürüyor. Batista'nın Caracas ziyaretinden bir gün sonra ABD yönetimi, Maduro ve üst düzey Venezuelalı yetkililer tarafından yönetildiği iddia edilen Cartel de los Soles örgütünü yabancı terör örgütü olarak tanımladı.
