40 yıldır Silikon Vadisi’nde: John Colgrove yapay zeka milyarderlerine katıldı
Veri depolama şirketi Pure Storage’in kurucu ortağı John Colgrove yıllardır neredeyse her gün giydiği aynı sade siyah tişört, gri basketbol şortu ve 16 numara New Balance spor ayakkabıları değiştirmiyor. Alışkanlıklarına bağlı biri olan 62 yaşındaki Colgrove, kıyafetlerindeki en küçük bir logo görünümünden bile nefret ettiğini ancak nadiren de olsa tişörtünün rengini değiştirdiğini söylüyor. Bu da bariz bir soruyu gündeme getiriyor: Pure Storage’ın yüzde 4 hissesine sahip olan ve şirketin 30 milyar dolarlık piyasa değeri göz önüne alındığında yaklaşık 1.2 milyar dolar serveti bulunan Colgrove, yeni milyarderlik rolüne nasıl uyum sağlıyor? Bu konuda sorulduğunda, Colgrove sıradan ifadelerle cevap veriyor: “Büyük bir şirket inşa etmenin verdiği keyfe ve heyecana odaklanıyorum. Pure’un elde ettiği başarıyı takdir ediyorum.”
Hisseleri bir yılda yüzde 70 arttı
Colgrove ve şirketi için heyecan verici zamanlar yaşanıyor. 2009 yılında flaş belleklerin yükselişinden faydalanmak üzere kurulan Pure Storage, yapay zekanın patlamasıyla birlikte hızlı ve güvenilir veri depolamaya olan talebin artması sayesinde adeta "harika bir yıl" geçiriyor. Meta’ya yapay zeka süper bilgisayarlarını inşa etme konusunda yardımcı olmak için yaptığı anlaşma sayesinde Pure Storage’ın hisseleri rekor seviyelere ulaştı ve son bir yılda yüzde 70 arttı. Raymond James analisti Simon Leopold bu anlaşmanın şirketin kârını gelecek yıl 1 milyon dolara kadar artırabileceğini tahmin ediyor. Şirketin geliri geçen yıl yüzde 12 artarak 3.2 milyar dolara ulaştı ve net kâr yüzde 74 artışla 2024’te 107 milyon dolara çıktı.
Pure Storage’ın büyümesi, son birkaç yılda veri depolamaya yönelik talebin nispeten durağan olduğu düşünülürse özellikle dikkat çekici. Uluslararası Veri Kurumu'na (IDC) göre küresel olarak şirketler geçen yıl veri depolama sistemlerine 33.5 milyar dolar harcadı; bu, 2023’e göre yüzde 2.5'lik bir artış anlamına geliyor. Ancak yapay zekayla ilgili harcamalar talebi artırıyor. McKinsey, yalnızca veri depolama için şirketlerin gelecek beş yılda 800 milyar dolara kadar harcama yapacağını tahmin ediyor.
Daha pahalı ama daha verimli
Pure Storage’ın uzmanlık alanı olan flaş bellek teknolojisi, geleneksel sabit disklerden iki ila üç kat daha pahalı. Ancak şirketler, daha hızlı ve daha verimli olan bu teknolojiyi, özellikle yapay zekayı benimsemeye ve geliştirmeye hız verdikleri bir dönemde tercih edebilirler. Colgrove, “Flaş teknolojisi ile sabit disk teknolojisi arasındaki uzun vadede, şu anda bir kesişim noktasındayız ve bu durum değişmek üzere. Bu da bizim gibi flaşta büyük liderler için devasa bir fırsat anlamına geliyor” dedi.
Modern navigasyon teknolojisini ele alalım: Arabaya bindiğinizde, yapay zeka destekli telefon veya saat, geçmiş sürüş alışkanlıklarınıza göre nereye gideceğinizi ve en iyi rotayı tahmin eder. Bu tahminleri hatırlayan ve oluşturan sistemlerin, doğru şekilde çalışması için geçmiş verilere hızlı ve hassas erişim sağlaması gerekiyor.
Colgrove için bu an, yıllardır süregelen eğilimlerin doruk noktası. Pure Storage’ı on altı yıl önce kurduğunda, sektördeki tecrübeli bir isim olarak flaş belleklerin o zamanlar çoğu şirketin kullandığı sabit disklerin yerini alacağına emindi. Yatırımcılar da onun bu inancına ikna oldu: İlk beş yılı içinde Pure Storage 525 milyon dolardan fazla risk sermayesi topladı ve Ekim 2015’te halka açılmadan önce 3.6 milyar dolarlık bir değerlemeye ulaştı.
New Jersey'de küçük bir kasabada üç çocuğun en küçüğü olarak büyüyen Colgrove, her zaman kitaplara gömülü olduğunu ve araştırmacı kimyager olan babası sayesinde bilime karşı bir merak geliştirdiğini söylüyor. Lise düzeyindeki hızlandırılmış bir matematik programı sayesinde bilgisayar programlamayı keşfetti ancak kendisinin pek iyi bir öğrenci olmadığını da belirtiyor. Okulu bırakmadığını ancak çok da ilgisi olmadığını belirten Colgrove, sınıfa girmek yerine kişisel kodlama projeleriyle uğraştığını söyledi.
Rutgers Üniversitesi’nden bilgisayar bilimi diplomasıyla mezun olduktan sonra Bell Labs’te bilgisayar operatörü olarak çalışırken, Bay Area’da bir iş görüşmesi ayarladı. Kaliforniya'nın her yerinde dönemin en popüler teknoloji şirketlerinin reklam panoları vardı. Bu atmosferden etkilenen Colgrove, Amdahl Corporation’da yazılım mühendisi olarak işi kabul etti ve 78 kutu kitap (çoğunluğu bilim kurgu ve tarih), 5 kutu eşyayla taşındı.
46 yaşında emekliliği düşünüyordu
İki yıl sonra, veri depolama şirketi Veritas Technologies’e kurucu mühendis olarak katıldı ve şirketin 1993’teki halka arzı ve 2005’te Symantec tarafından 13.5 milyar dolara satın alınmasına kadar orada kaldı. 2008’de, birleşen bu şirketlerin bir bölümünde teknoloji sorumlusu olarak çalışırken, artık maddi olarak güvende olduğunu hissetti. 46 yaşında, birçok Silikon Vadisi teknoloji çılgınının hayalini gerçekleştirmişti ve emekli olma zamanının geldiğini düşündü. Öyle de yaptı ve sonraki yıl, birkaç milyon dolarıyla Los Altos’ta hayalindeki evi inşa ederek geçirdi. Evi planlamak ve inşa etmek, Colgrove’a problem çözme tutkusunun yalnızca bilgisayar koduyla sınırlı olmadığını gösterdi. Colgrove, “Evi bitirdikten sonra emekli olmaya hazır olmadığımı fark ettim. Bir startup’a katılmak istedim ama ilgimi çekecek bir şey yapan kimseyi bulamadım” dedi.
2009’da Palo Alto merkezli risk sermayesi firması Sutter Hill Ventures’a girişimci olarak katıldı. Burada, sonunda birlikte Pure Storage’ı kuracağı John Hayes ile tanıştı. Uzman olduğu alan olan veri depolama üzerine bir fikir geliştirdiler. Teknik bir rolde kalmakta ısrar eden Colgrove, dışarıdan bir CEO getirilmesini önerdi. Bir yatırımcı, daha önce Oracle’ın satın aldığı BEA Systems ve Yahoo’nun satın aldığı Zimbra gibi şirketlerde CTO olarak görev yapmış olan Scott Dietzen ile tanıştırdı. Dietzen, 2010’dan 2017’ye kadar Pure Storage’ın CEO’luğunu üstlendi. (Şu an CEO Charles Giancarlo ve Colgrove yakın şekilde çalışıyor.)
Stratejileri başarılı oldu
En başından beri Pure Storage, Dietzen’in deyimiyle, veri depolama sektörünün yerleşik oyuncularına karşı saldırı başlattı; küçük bir niş ile yetinmediler. Strateji başarılı oldu: Daiwa Capital Markets’te yönetici direktör olan Louis Miscioscia’ya göre Pure Storage, o dönemdeki ondan fazla flaş depolama girişimi arasından hayatta kalan tek şirket; çünkü doğrudan EMC’nin pazar payını hedef aldı, hatta birçok eski EMC çalışanını işe aldı. EMC, 2009’da flaş tabanlı bir ürün sunan ilk büyük veri depolama şirketiydi. 2013’te EMC, Pure Storage tarafından işe alınan 44 eski çalışanına dava açarak, fikri mülkiyetini ve gizli bilgilerini çaldıklarını iddia etti. Dava, 2016 yılında EMC’nin Dell tarafından 67 milyar dolara satın alınmasından sonra, Pure Storage’ın o zamanki 728 milyon dolarlık geliriyle 30 milyon dolarlık bir uzlaşmayla sonuçlandı.
Şimdi yeni nesil girişimler onları hedef alıyor
Bağımsız yapay zeka araştırma şirketi Semianalysis’te teknik personel olan Jordan Nanos şöyle diyor: Pure Storage’ın iş ve teknoloji temelleri güçlü ancak başarılarını esas olarak geleneksel veri merkezi pazarında güçlü uygulamalarına borçlular; Dell EMC, HPE ve NetApp gibi şirketlerden pazar payı aldılar.
Ancak şimdi Pure Storage, sektörün eski oyuncularından biri haline geldi ve yeni nesil girişimler onu hedef alıyor. Flaş tabanlı yapay zeka veri altyapısı şirketi VAST Data’nın kurucu ortağı Renen Hallak, “Yerleşik (veri depolama) oyuncularının yapay zeka iş yüklerine yönelik pazarlama stratejilerini uyarladığını görüyoruz ama şu ana kadar hiçbiri ürünlerini sıfırdan yenilemedi” ifadelerini kullandı.
Pure Storage’ın Meta anlaşmasının gerçek etkisini kesin olarak söylemek zor. Bu sadece bir lisans anlaşması; Meta, kendi depolama çözümlerini inşa ederken Pure Storage’ın yazılım ve fikri mülkiyetini kullanma hakkı için ödeme yapıyor. Pure Storage Meta için herhangi bir donanım üretmek zorunda olmadığı için, neredeyse tamamen kâr anlamına geliyor. Ancak görünüşe göre Meta artık Pure Storage’dan geleneksel veri depolama satın almıyor. Meta’nın yapay zeka araştırmalarına yakın bir kaynak Forbes’a, Meta’nın 2017 civarında yapay zeka verilerini depolamak için başlangıçta Pure Storage kullandığını ancak son yıllarda başka bir rakibe geçtiğini söyledi. Meta ve Pure Storage, önceki anlaşmalarının detayları hakkında yorum yapmayı reddetti.
Yine de Colgrove, Pure Storage’ın ürünlerine, stratejisine ve 13 bin 500’den fazla kurumsal müşterisine güveniyor. Ancak aynı zamanda dünya, Pure Storage’ın 16 yıl önce kurulduğu dünyadan çok farklı. Sadece flaş depolama, şirketi rekabetçi tutmaya yetmeyecek. Yeni nesil, yapay zeka patlamasından faydalanan rakiplerle birlikte Pure Storage, iş kaybetme riskiyle karşı karşıya. Colgrove da bu süreçte milyarder statüsünü kaybedebilir ama muhtemelen umurunda bile olmaz.