WSJ: Rusya Suriye'deki üslerini Libya'ya taşıyor

Rusya, Suriye’deki askeri varlığını çekerek ileri düzey hava savunma sistemleri ve diğer sofistike silahları Libya’ya taşıyor.

Wall Street Journal'in haberine göre ABD ve Libya’lı yetkililer, Moskova’nın Şam’daki Esad rejiminin çökmesinin ardından Orta Doğu’daki etkisini sürdürmek için bu stratejik adımı attığını belirtti.

Rusya’ya ait kargo uçakları, Suriye’den Moskova destekli Libyalı Halife Hafter’in kontrolündeki üslerine S-400 ve S-300 radar sistemleri gibi hava savunma ekipmanları taşıyor.

Rusya’nın Suriye’den çekilme hamlesi

Moskova, Suriye’den askerleri, askeri uçakları ve silahları çekerek bölgedeki varlığını önemli ölçüde azalttı. Yıllardır Rusya, Beşar Esad rejimini desteklemek karşılığında deniz ve hava üslerinde varlık gösterdi. Ancak Esad’ın geçtiğimiz hafta Moskova’ya sığınmasıyla bu üslerin geleceği belirsizliğe sürüklendi.

Tartus’taki deniz üssü, Akdeniz’deki Rus donanması için kritik bir ikmal ve onarım noktasıydı. Şu anda Rusya, Orta Doğu ve Afrika’daki etkisini sürdürmek için Libya’daki eski bir müttefikine yöneliyor. Libya, NATO üyelerinin üslerinin ve savaş gemilerinin bulunduğu bir bölge olması nedeniyle jeopolitik bir odak noktası.

Kremlin’den ve Hafter’den sessizlik

Kremlin ve Halife Hafter’in sözcüleri, konuyla ilgili yapılan yorum taleplerine yanıt vermedi. Ancak Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Moskova’nın Esad’ı devirmek için harekete geçen isyancı grup Hayat Tahrir el-Şam’ın siyasi liderleriyle, Rus üslerinin geleceğini görüşmek üzere temasta olduğunu belirtti.

Wagner Grubu’nun etkisi

Rusya’nın Libya’daki varlığı, Wagner paralı asker grubu aracılığıyla zaten biliniyordu. Wagner, Hafter’in Libya Ulusal Ordusu’nun kontrolü altındaki üsleri ve tesisleri, diğer Afrika ülkelerine geçiş noktaları olarak kullandı.

Geçtiğimiz yıl, önde gelen Rus yetkililer, Bingazi veya Tobruk limanlarında uzun vadeli yanaşma haklarını tartışmak üzere Hafter ile bir araya geldi. Tobruk’taki tesislerin Rus savaş gemilerini barındıracak şekilde geliştirilmesi gündemde.

Hafter’in Rusya’dan destek talepleri

Halife Hafter, yıllardır Libya’daki bölünmüş yapıyı korumak için Rusya’dan hava savunma sistemleri talep ediyor. 2011’de Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden bu yana şiddet ve siyasi kaos içinde olan Libya, doğu ve batıdaki gruplar arasında bölünmüş durumda.

Rusya’nın varlığı, Hafter’e Batı Libya’daki Türkiye destekli gruplara karşı koruma sağlıyor. Ancak ABD ve Batı, Hafter’e Rusya’nın Libya’daki varlığını genışletmemesi konusunda baskı yapıyor. CIA Direktörü William Burns’ün geçen yılki ziyaretinde, Hafter’e Rus güçlerini sınır dışı etmesi yönünde çağrı yapılmasına rağmen bu çağrılar yanıtsız kaldı.

Libya’daki üsler Suriye’nin yerini tutar mı?

Analistler, Libya’daki hava ve deniz üslerinin, Rusya’nın Suriye’de kaybettiklerini telafi edemeyeceğini belirtiyor. Eski Rus hava kuvvetleri subayı Gleb Irisov, Libya’daki üslerin Moskova’nın Afrika’ya taşıyabileceği ekipmanın ağırlığını ciddi şekilde sınırlayacağını ifade etti.

Rus kargo uçaklarının Libya’ya düzenli olarak iniş yaptığı görülüyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı’na ait bir kargo uçağı, geçen hafta Libya’nın doğusunda durduktan sonra Mali’ye uçtu. ABD’nin bildirdiğine göre, bu uçaklar genellikle lojistik ekipman, araçlar ve telekomünikasyon cihazları taşıyor. Uçakların ayrıca mühimmat da taşımış olabileceği belirtiliyor.