Türkiye'nin X’ten talepleri hakkında bilinenler
Sosyal medya platformu X, Türkiye hükümetinin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı’nın tartışmalı bir şekilde tutuklanıp hapse atılmasıyla ilgili protestoların ortasında 700'den fazla hesabın engellenmesini talep ettiğini ancak bazı hesaplar engellendiklerini söylese de X'in bu taleplere uymayacağını söyledi.
Bilinmesi gerekenler
• Şirketin küresel ilişkiler ekibi X'te yayınlanan bir açıklamada, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'ndan “Türkiye'deki haber kuruluşları, gazeteciler, siyasi figürler, öğrenciler ve diğerlerine ait 700'den fazla hesabın” engellenmesi için çok sayıda mahkeme kararı aldığını belirtti.
We object to multiple court orders from the Turkish Information and Communication Technologies Authority to block over 700 accounts of news organizations, journalists, political figures, students, and others within Türkiye. Providing a platform committed to defending everyone’s…
— Global Government Affairs (@GlobalAffairs) March 23, 2025
• Açıklamada talep “hukuksuz” olarak nitelendirildi ve milyonlarca Türk kullanıcının ülkelerindeki haberlerden ve siyasi söylemlerden alıkonulacağı belirtildi ve “X, faaliyet gösterdiğimiz her yerde ifade özgürlüğünü her zaman savunacaktır” denildi.
• Ancak cumartesi günü Politico Europe, X'in “muhalif isimlere ait” bir dizi hesabı askıya aldığını yazdı. Bunlar arasında, bir paylaşımında eski hesabının “tweetleri 6 milyon görüntülenmeyi aştığı için mahkeme kararıyla engellenmesinin ardından yeni bir hesap açtığını” söyleyen aktivist Ömer Faruk Aslan ve hesabının sansürlendiğini söyleyen haber kuruluşu Bianet de bulunuyor.
• Bazı hesapların sadece Türkiye'de askıya alındığı ve diğer ülkelerdeki kişiler tarafından görülebildiği öne sürüldü.
Arka plan
Geçen hafta yetkililer İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu tutukladı ve birçok yayın organına göre yolsuzluk suçlamasıyla yargılanması gerektiğini söyledi. The New York Times'a göre İstanbul Belediye Başkanı bir suç örgütünü yönetmek, rüşveti denetlemek, terörizmi desteklemek ve daha pek çok şeyle suçlanıyor. İmamoğlu tutuklanmasından saatler sonra partisi onu 2028'de yapılması planlanan bir sonraki seçimde cumhurbaşkanı adayı olarak seçti. İçişleri Bakanı Ali Yerlikata X'te yaptığı açıklamada 19 Mart'tan pazar gününe kadar bin 100'den fazla kişinin gözaltına alındığını belirtirken Times gazetesi de bunu takip eden protestoların ülkenin son on yıldaki en büyük protestoları olduğunu yazdı.
Türkiye’de kaç hesaba erişimin engellendiği bilinmiyor. Yerlikaya, X'te yayınladığı bir yazıda, yetkililerin suça teşvik eden 326 hesap tespit ettiğini ve bunların 72'sinin yurt dışında olduğunu söyledi. Wilson Center'ın Orta Doğu Programı koordinatörü ve analisti Yusuf Can, hafta sonu Politico'ya verdiği demeçte hesapların çoğunun temelde protesto bilgilerini, öğrencilerin gidebileceği yerleri paylaşan üniversite ile ilişkili aktivist hesaplar olduğunu söyledi.
X Türkiye ile daha önce sorun yaşadı mı?
2023'te Erdoğan yeniden seçime giderken, o zamanki Twitter'ın küresel ilişkiler ekibi bir gönderide yasal sürece yanıt olarak “Türkiye'deki bazı içeriklere erişimi kısıtlamak için harekete geçtiğini” ve bunun Twitter'ın Türkiye halkı için erişilebilir kalmasını sağlamak için olduğunu açıkladı. X'in sahibi Elon Musk kişisel hesabından yaptığı açıklamada, X'in ifade özgürlüğünü desteklemediği yönündeki iddialara yanıt vererek, “Twitter'ın tümüyle kapatılması ya da bazı tweetlere erişimin sınırlandırılması arasında bir seçim bu” dedi.
