TCMB’den mart sonrası ilk indirim: Süreç nasıl devam edecek?
Merkez Bankası’nın politika faizinin yanı sıra gecelik borç verme faizini yüzde 49’dan yüzde 46’ya, borçlanma faizini ise yüzde 44,5’ten yüzde 41,5’e indirmesi, ekonomistlere göre sıkı para politikasında yeni bir dönemin başladığını gösteriyor.
Merkez Bankası, faiz indirim sürecine Aralık 2024 toplantısıyla başladı ve üç toplantı üst üste 250'şer baz puanlık indirim yaparak toplamda 750 baz puanlık gevşeme uyguladı. Mart ayında gerçekleştirilen ara toplantıda borç verme faizi 400 baz puan artırılarak yüzde 46,00 seviyesine çıkarıldı. Nisan ayında borç verme faizi yüzde 46,00’dan yüzde 49,00’a, borç alma faizi ise yüzde 41,00’den yüzde 44,50’ye yükseltildi. Banka, son olarak haziran ayı toplantısında politika faizini sabit tuttu.
"Faiz indirimi süreci başladı"
Ekonomist ve Stratejist Banu Kıvcı Tokalı, indirim kararının zamanlamasını ve büyüklüğünü sürpriz olarak görmediğini belirtti. “250 baz puanlık temkinli bir adım bekliyordum ancak 300 baz puanlık indirimle Merkez Bankası’nın bu süreci başlattığını gördük” diyen Tokalı, karar metninde verilen mesajların da dikkatle ayarlandığını vurguladı.
Tokalı, “Enflasyonla mücadelede talep koşullarının katkısının arttığına dikkat çekiliyor. Bu, iç talepteki yavaşlamanın daha belirginleştiği algısını güçlendiriyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca Merkez Bankası’nın faiz indirimi sürecini sürdüreceğine dair sinyaller verdiğini belirterek, “Karar metninde ‘piyasa istikrarı sağlanana kadar sıkı para politikası sürecek’ ifadesi dikkat çekiyor. Bu, indirimlerin hızlı olmayacağına işaret ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
"Temmuz enflasyonu belirleyici olacak"
Tokalı, faiz indirimlerinin bundan sonraki seyrinin enflasyondaki ana eğilime bağlı olacağını ifade etti. Temmuz ayı enflasyonunun geçici bir artışla sınırlı kalıp kalmayacağının ağustos verileriyle netleşeceğini dile getiren Tokalı, şunları söyledi:
“Temmuz enflasyonu için yüzde 2,33'lük bir tahminim var. Eğer Ağustos ayında manşet enflasyon yüzde 2’nin altına düşer ve katılıklarda yeniden iyileşme başlarsa, Merkez Bankası 300 baz puanlık indirimleri sürdürebilir. Ancak şimdilik yıl sonuna kadar her toplantıda 250 baz puanlık adımlar beklemeye devam ediyorum.”
“Tüketim artarsa yeni önlemler gündeme gelebilir”
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu ise kararın piyasa beklentisinin bir miktar üzerinde gerçekleştiğini ancak Merkez Bankası’nın özellikle reel sektördeki finansman sıkıntılarını gözeterek bu adımı attığını düşündüğünü söyledi.
Aslanoğlu, “Benim beklentim 350 baz puandı, dolayısıyla sürpriz olmadı. Reel sektörde krediye erişim maliyeti Merkez Bankası’nın daha fazla dikkate aldığı bir faktör olmuş olabilir” dedi. Faiz indirimlerinin üreticiler için destekleyici olacağını vurgulayan Aslanoğlu, bu süreçte tüketimi de tetikleyebileceğine dikkat çekerek, “Makro ihtiyati önlemlerle iç talep denetim altında tutulmak zorunda kalınabilir” uyarısında bulundu.
“Faiz indirimi süreci hızlanabilir ama riskler var”
Yıl sonuna kadar yeni indirimlerin süreceğini öngören Aslanoğlu, “Eylül ayında 300 baz puanlık bir indirim daha olabilir. Faiz yıl sonunda yüzde 35-36 seviyesine çekilebilir. Sonrasında ise 200’er puanlık adımlarla devam edebilir” dedi.
Ancak Aslanoğlu, bu sürecin bazı riskleri de beraberinde getirdiğini vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Tahminim Merkez Bankası’nın daha hızlı gitmek isteyeceği yönünde ama bu durum riskleri de artırıyor. Faizlerin hızlı düşmesi enflasyon beklentilerini kontrol etmeyi zorlaştırabilir. Piyasa ve hanehalkı beklentileri hâlâ yüksek seyrediyor.”
Bir sonraki toplantı eylülde
Her iki ekonomist de Merkez Bankası’nın kararını, enflasyonla mücadele kararlılığıyla dengelenmiş bir gevşeme olarak değerlendiriyor. Özellikle talep koşullarındaki zayıflamanın kalıcılığı ve enflasyonun ana eğilimi, sonraki faiz adımları için belirleyici olacak.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yıl içinde şimdiye kadar altı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı gerçekleştirdi. Yıl sonuna kadar ise üç toplantı daha yapılması planlanıyor. Bunlardan ilki, 11 Eylül’de düzenlenecek. Bu toplantının yönünü belirleyecek en önemli veriler ise temmuz ve ağustos aylarına ait enflasyon rakamları olacak.
Merkez Bankası politika faizini 3 puan indirerek yüzde 43’e çekti
