Tarifelerle Amerikalıların 2008 korkusu nüksetti

Son haftalarda ABD ekonomisinin durumuna ilişkin artan endişeler, vatandaşları geçmişteki ekonomik krizleri hatırlamaya itti. Chicago banliyölerinde yaşayan 28 yaşındaki Kiki Rough, ekonomik belirsizliğin arttığını hissettiği günlerde, daha önceki ekonomik kriz dönemlerinde öğrendiği tasarruf yöntemlerini yeniden hatırlamaya başladı. Rough, geçmiş krizler sırasında yayımlanan yemek kitaplarından tariflerle ucuz yemek tarifleri ve ev yapımı alternatif ürünler üzerine videolar çekmeye başladı. Kısa sürede TikTok ve Instagram'da 350 bin takipçi ve 21 milyon izlenme sayısına ulaştı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın nisan ayında açıkladığı geniş çaplı ve yüksek tarifeler, ekonomik belirsizliği daha da artırdı. Google verilerine göre, vatandaşların "Küresel Finansal Kriz" ve "Büyük Resesyon" terimleriyle yaptıkları aramalar, 2010'dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşarak ekonomik belirsizliğin boyutlarını ortaya koydu.

TikTok’ta, Y ve X kuşağı üyeleri, daha önce yaşadıkları ekonomik kriz tecrübelerini genç nesillerle paylaşıyor. Louisiana'da yaşayan 33 yaşındaki pazarlamacı Scott Sills, "Bu, büyük ölçekte Y kuşağının ilk kez uzman olarak görüldüğü bir dönem. Altımızdan halı çekildiğinde nasıl hayatta kalınacağını biz biliyoruz" dedi.

O dönemde ekonomik zorluk yaşayan Amerikalılar, Florida'ya ucuz tatiller yapıyor, büyük alışverişlerde fiyat düşüşüne karşı fişlerini saklıyor ve sosyal etkinliklerde iş kıyafetleri giyiyorlardı. Domuz pirzolası gibi ucuz yiyecekler tercih edilirken, bar yerine ev partilerinde ucuz alkollerden yapılan "jungle juice" içiliyordu.

New York’ta yaşayan bağış uzmanı M.A. Lakewood, “2008 krizinde fark etmediğim şeylerin ekonomik kriz belirtisi olduğunu şimdi çok net görüyorum,” ifadelerini kullandı.

Bazı içerik üreticileri, artan enflasyon nedeniyle 2008 döneminin tasarruf yöntemlerinin artık geçerli olmadığını belirtiyor. Federal asgari ücretin 2009'dan beri saatte 7,25 dolarda sabit kalması, yaşam maliyetlerini karşılamayı giderek zorlaştırıyor.

New Jersey'de dijital medya yöneticisi Kimberly Casamento, 2009’da yayımlanmış ekonomik yemek tariflerini yeniden paylaşarak, yemek maliyetlerinin yüzde 100 ila yüzde 150 arasında arttığını vurguluyor. Casamento, "Eğer yemeğin maliyetini 5 dolar düşürebilirseniz, bu ciddi bir kazançtır" diyor.

Babson College’dan ekonomist Megan Way’e göre, ekonomik kriz dönemlerinde bu tür ortak bilgi paylaşımları sık görülüyor. Way, belirsizlik dönemlerinde insanların birbirlerinin tecrübelerinden yararlanarak geleceğe hazırlanmasının önemine dikkat çekiyor.

Way, bugünkü ekonomik durumun 2008'deki krizden farklı olduğunu ancak belirsizliğin benzer kaygılara neden olduğunu belirtiyor. Michigan Üniversitesi'nin tüketici güven endeksi, 2025 yılında son yetmiş yılın en kötü seviyelerine düştü.

Kültürel olarak da kriz dönemlerine özgü nostaljik unsurların sosyal medyada yeniden popüler hale geldiği görülüyor. TikTok videolarında 2000'lerin sonundaki ekonomik krizin simgesi haline gelen "flashmob" etkinliklerine göndermeler yapılıyor. Ayrıca Miley Cyrus, Lady Gaga ve Katy Perry gibi 2008 krizinde popüler olan sanatçıların yeniden popülerleşmesi de dikkat çekiyor.

Scott Sills, "Bu zorlu günlerde kendimizi biraz iyi hissetmek için pop müzik veya başka unsurlarla neşe bulmaya çalışıyoruz" diyerek, mevcut ekonomik kaygıların gölgesinde küçük mutlulukların önemine vurgu yaptı.