Tanker saldırılarında sabotaj şüphesi: Patlamaların arkasında kim var?
Petrol tankerlerini hedef alan bir dizi gizemli saldırı, küresel denizcilik sektörünü alarma geçirdi. Bu yıl içinde beş ayrı gemide meydana gelen limpet mayını patlamaları, saldırıların kasıtlı ve organize olduğuna dair güçlü şüpheler doğurdu. En son olay, geçen hafta Yunan sahipli Vilamoura tankerinin Libya açıklarında makine dairesine su almasıyla gerçekleşti.
Saldırıya uğrayan tüm gemilerin, olaydan önce Rus limanlarına uğradığı tespit edildi. Bu bağlantı, bazı güvenlik uzmanlarını Ukrayna’nın olası dâhilini sorgulamaya yöneltti. Ukrayna ise doğrudan bir açıklama yapmasa da, askeri istihbarat birimi Vilamoura’yı Rusya’nın “gölge filosu”na ait bir tanker olarak nitelendirdi.
Güvenlik danışmanları, saldırıların doğasına dair farklılıkların başka aktörleri işaret edebileceğini belirtiyor. Vilamoura örneğinde gemi gövdesinden vurulurken, önceki saldırılar gemi yanlarından gerçekleşmişti. Libya’da faaliyet gösteren rakip grupların da sabotaj olasılığı, soruşturmalarda masada yer alıyor.
Saldırıya uğrayan beş tankerden dördü Libya limanlarına, tamamı ise Malta açıklarında demir atmıştı. Patlamaların çoğu Akdeniz'de yaşanırken, bir tanker Baltık Denizi’nde vuruldu.
Uluslararası endişe büyüyor
Birleşmiş Milletler Uluslararası Denizcilik Örgütü Genel Sekreteri Arsenio Dominguez, olaylar nedeniyle endişelerini dile getirerek, soruşturmaların yakından izleneceğini açıkladı.
Gemilerden dördü tanınmış Yunan ve Kıbrıslı armatörlere ait. Vilamoura, George Economou'nun sahibi olduğu Cardiff Group bünyesindeyken; Seacharm ve Seajewel, Nikolas Martinos'un kontrolündeki Thenamaris’e ait. Grace Ferrum, Kıbrıs merkezli Cymare şirketinin, Koala ise Rusya'nın Ust-Luga Limanı'nda patlayan ve AB yaptırımlarına uğrayan bir geminin parçası.
AB kurallarını ihlal eden başka gemi tespit edilmedi. Takip verileri, hedef alınan tankerlerin çoğunlukla yaptırıma tabi olmayan Kazakistan petrolünü taşıdığını gösteriyor.
Patlamanın teknik ayrıntıları netleşti
TMS Tankers, Libya’nın Zuwetina limanından 1 milyon varil ham petrol taşıyan tankerinin makine dairesinde patlama yaşandığını, ancak herhangi bir yaralanma ya da çevre kirliliği olmadığını duyurdu. Şirket, su girişinin durdurulduğunu ve geminin stabil hâlde kaldığını bildirdi.
Thenamaris ise yıl içinde Akdeniz’in farklı noktalarında gemilerine yönelik “güvenlik olayları” yaşandığını doğruladı ve ilgili makamlarla tam iş birliği içinde olduklarını açıkladı.
Yaşanan saldırıların ardında hangi ülke ya da örgütün olduğu hâlâ netlik kazanmazken, uzmanlar saldırıların hem bölgesel hem jeopolitik anlamda geniş etkiler yaratabileceğini belirtiyor.
Limpet mayını nedir?
Limpet mayını, özellikle gemilere zarar vermek amacıyla kullanılan küçük, yapışkan bir deniz mayını türüdür. Adını "limpet" (yani kayalara yapışan deniz salyangozu) gibi yüzeylere sıkıca tutunmasından alır. Genellikle dalgıçlar veya özel kuvvetler tarafından düşman gemisinin gövdesine elle yerleştirilir. Zamanlayıcı veya uzaktan kumandayla patlatılabilir. Askeri sabotaj operasyonlarında sıkça kullanılır.
