Navigasyon uygulamaları trafik kazalarından sorumlu tutulabilir mi?

Hindistan’ın kuzeyindeki Uttar Pradesh eyaletinde yapımı tamamlanmamış bir köprüden geçen aracın nehir yatağına düşmesi sonucu üç kişi hayatını kaybetti. Polis olay yerinde yaptığı incelemenin ardından soruşturmaya devam ederken aracın, Google Haritalar’ın çıkardığı rotayı izlediğini düşünüyor.

Söz konusu köprünün yılın başında meydana gelen bir sel nedeniyle çöktüğü bildirildi. Bölge halkının bu durumu bildiği, ancak yaşamını yitiren üç kişinin bölgeden olmadığı aktarıldı. Köprünün tamamlanmadığını belirten herhangi bir tabela veya barikata da rastlanılmadı.

Polisin Hindistan’daki yol yapım çalışmalarını yürüten ekipten 3 kişiyi ve Google Haritalar’dan bir yetkiliyi soruşturmaya dahil ettiğini açıklaması navigasyon uygulamalarının bu tür kazalardaki sorumluluğuyla ilgili bir tartışma başlattı.

Kimileri uygulamanın doğru bilgi vermediğini savunurken kimileri ise sorumlunun devlet yetkilileri olduğunu savunuyor.

Türkiye’de olduğu gibi Hindistan’da da en popüler navigasyon uygulaması Google Haritalar. Uygulamanın ülkede yaklaşık 60 milyon aktif kullanıcısı olduğu ve günde yaklaşık 50 milyon arama yapıldığı bildiriliyor. Ancak uygulama yanlış yönlendirmeleri ve kimi zaman kazalara yol açtığı gerekçesiyle sık sık incelemeye alınıyor.

2021 yılında Maharashtra eyaletinden bir kişi, iddiaya göre uygulamadaki güzergahı takip ederken bir baraja düşerek boğuldu.

Geçen yıl da Kerala eyaletinde iki doktor, arabalarını nehre sürerek hayatını kaybetti. Polis, iki kişinin uygulamanın gösterdiği bir rotayı takip ettiğini ve yollar su altında kaldığında bu uygulamalara fazla güvenilmemesi gerektiğini söyledi.

Peki Google Haritalar yollardaki değişiklikleri nasıl öğreniyor?

Kullanıcıların uygulamalarından gelen GPS sinyalleri, rotalar boyunca trafik değişimlerini izler. Uygulama ayrıca hükümetlerden ve kullanıcılardan trafik sıkışıklıkları veya kapanışlar hakkında güncellemeler alır.

BBC’ye konuşan harita platformu Potter Maps'in kurucusu ve eski Google Maps çalışanı Ashish Nair, Google'ın günlük olarak gelen milyonlarca şikayetle ilgilenecek personele sahip olmaması nedeniyle yoğun trafikle ilgili veya yetkililer tarafından bildirilen şikayetlere öncelik verildiğini söylüyor.

"Daha sonra bir harita operatörü, değişikliği onaylamak ve haritayı güncellemek için uydu görüntülerini, Google Street View'ı ve hükümet bildirimlerini kullanır."

Nair, navigasyon uygulamalarının kazalardan sorumlu tutulamayacağını savunuyor: Çünkü hizmet şartlarında kullanıcıların yolda kendi kararlarını vermeleri gerektiği ve uygulama tarafından sağlanan bilgilerin gerçek koşullardan farklı olabileceği açıkça belirtiliyor.

Google gibi dünyanın her yerindeki haritaları yöneten bir platformun, yollarda meydana gelen her değişikliği takip etmesinin çok zor olduğunu da ekliyor.

Ya avukatlar?

Avukatlar, GPS uygulamalarının trafik kazalarından yasal olarak sorumlu tutulup tutulamayacağı konusunda ikiye bölünmüş durumda. Avukat Saima Khan, Hindistan'ın Bilgi Teknolojileri (BT) Yasası'nın Google Haritalar gibi dijital platformlara bir aracı (üçüncü bir tarafça sağlanan bilgileri yayan bir platform) statüsü vermesi nedeniyle sorumluluğa karşı korunduğunu söylüyor.

Ancak platformun, kendisine doğru ve zamanında bilgi verilmesine rağmen verileri düzeltmediğinin kanıtlanması halinde ihmalden sorumlu tutulabileceğini de ekliyor.

Yalnızca Hindistan değil

Google Maps’in yaşadığı trafik kazası sorunu sorumluluğu tartışması yalnızca Hindistan ile sınırlı değil. Geçen yıl ABD’nin Kuzey Carolina eyaletinde yıkılmış bir köprünün enkazında 47 yaşındaki Philip Paxson'ın cansız bedeni bulundu. Yapılan incelemede Paxson’ın Google Maps’in açtığı güzergahı takip ettiği belirlendi. Philip Paxson'ın ailesi, yaşanan bu olayın tek sorumlusunun Google olduğunu ileri sürerek, şirkete dava açtı.

Türkiye’de ise henüz ağustos ayında Adana’da navigasyonun yanlış rotayı göstermesi sonucu sürücüsünün kullanılmayan yola girip karşılarına çıkan köpeğe çarpmamak için manevra yaptığı araç, uçurumdan düştü. Kazada 2'si çocuk 4 kişi hayatını kaybetti.