NATO Avrupalı üyelerinin hava savunmalarını artırmasını istiyor

NATO Rusya’nın saldırı tehdidine karşı önemli bir boşluğu doldurmak için Avrupalı üye devletlerden hava savunma yeteneklerini beş kat artırmalarını istedi. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişilerin Bloomberg’e verdiği bilgilere göre konu perşembe günü Brüksel'de yapılacak Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü savunma bakanları toplantısında ele alınacak. Kaynaklar, beş kat hedefinin ittifakın Avrupa'daki üye ülkeleri için kolektif olacağını, bireysel seviyelerin ise sonunda değişeceğini söyledi. Hava savunma çalışmaları için net bir zaman çerçevesi henüz belirlenmedi.

Bakanlar bu hafta, Avrupa ve Kanada'nın yeniden silahlanma ve ABD savunma sistemlerine olan bağımlılıklarını azaltma çabalarının bir parçası olarak Soğuk Savaş'tan bu yana silah stoklarını arttırmaya yönelik en iddialı taahhütlerden birini onaylamaya hazırlanıyor. Brüksel toplantısı 24-25 Haziran'da Lahey'de yapılacak liderler zirvesine zemin hazırlayacak.

“Caydırıcılığımızı güçlendirmeye devam etmeliyiz”

Silahlanmadaki artış, ittifak genelinde savunma harcamalarını arttırmaya yönelik daha geniş hedeflerin bir parçası. ABD Başkanı Donald Trump'ın teşvikiyle NATO üyeleri, ekonomik çıktılarının yüzde 5'ini harcama hedefi olarak belirleme konusunda anlaşıyor. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte pazartesi günü Vilnius'ta düzenlenen bir toplantıda yaptığı konuşmada “Savaşta değiliz ama barışta da değiliz. Caydırıcılığımızı ve savunmamızı güçlendirmeye devam etmeliyiz ve bu da tam bir savaşa hazır olma durumuna doğru dönmek anlamına geliyor” dedi.

Avrupa yıllardır yetersiz hava savunması ile mücadele ediyor. Bu sorun, Rusya'nın dördüncü yılına giren geniş çaplı işgalinin ardından ülkelerin stoklarının büyük bir kısmını Ukrayna'ya göndermesiyle daha da vahim bir hal aldı. Savunma yetkilileri ayrıca kıtadaki hava savunma sistemlerinin bir saldırı durumunda kara operasyonları için yeterli koruma sağlayamayacağı konusunda da uyarıda bulundular.

Avrupalı üst düzey bir askeri yetkiliye göre NATO üyelerinin de giderek daha sofistike hale gelen insansız hava araçları, füzeler ve savaş uçakları gibi tehditlere karşı kalkan oluşturacak yer tabanlı hava savunma sistemlerini güçlendirmeye şiddetle ihtiyaçları var. Yetkili, NATO'nun dikkatinin Soğuk Savaş dönemindeki alanının dışına kayarak Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki tehditlere odaklanması nedeniyle ittifakın son otuz yılda bu tür sistemlere verdiği önemi azalttığını söyledi.

Rusya endişesi hesapları değiştirdi

Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden ve NATO'nun doğu kanadındaki üye ülkelerde Kremlin'in saldırıya geçmesine sadece birkaç yıl kaldığı yönündeki korkuların yayılmasından bu yana bu hesap değişti. Hava savunma sistemleri, ittifakın stoklamayı planladığı en pahalı kalemler arasında yer alıyor. Brüksel, üyeleri ortak çıkar alanlarına birlikte yatırım yapmaya çağırırken Almanya, hava savunması konusunda ortak Avrupa Birliği projelerine öncülük etmeyi teklif etti.

Berlin'deki müzakereler hakkında bilgi sahibi bir kişiye göre Şansölye Friedrich Merz, Berlin'in savunma harcamalarındaki savurganlığı hızlandırmaya ve ek hava savunmasına milyarlarca euro yatırım yapmaya kararlı. Buna Merz'in selefi Olaf Scholz tarafından başlatılan Avrupa Gökyüzü Kalkanı girişiminin genişletilmesi de dahil. NATO tarafından desteklenen proje, balistik füzeleri düşürmeye yönelik kara tabanlı bir Avrupa hava savunma sistemi kurmayı amaçlıyor.