Gümrük tarifeleri etkisi: Çinli üreticiler TikTok’ta sahte ürün satmaya çalışıyor

Çinli üreticiler, Amerikalı TikTok kullanıcılarının ABD'de popüler olan Lululemon ve Birkenstock gibi markaları doğrudan kendilerinden daha ucuza satın alabileceklerini iddia ederek Başkan Donald Trump'ın uyguladığı yüzde 145'lik gümrük vergilerine karşı koyuyor. Ancak uzmanlar ürünlerin muhtemelen sahte olduğunu söylüyor ve tüketicileri doğrudan bu fabrikalardan satın almamaları konusunda uyarıyor.

Bilinmesi gerekenler

• TikTok kullanıcısı Wang Sen 6,1 milyondan fazla izlenen ve sonra yayından kaldırılan bir videoda, lüks el çantalarının yüzde 80'inden fazlasının aslında Çin'de üretildiğini ve doğrudan kendi fabrikasından satın almanın daha ucuz olduğunu iddia ederek, “Bu lüks markaların pazarlama kampanyası tarafından çok uzun süredir yanıltıldınız ve zehirlendiniz” diyordu.

• Diğer videolarda Çinli toptancıların Birkenstocks, Lululemon taytları ve Chanel ürünlerinin reklamını yaptığı görülüyor.

@chinaguyseller Top quality original! No minimum buy! Follow us and then Message me for birk #wholesale #buychina #birkenstock ♬ original sound - China.factor.stuff

• Ancak Pepperdine Üniversitesi'nde lüks stratejisi profesörü olan Daniel Langer, bazı fabrikaların büyük markalar için üretim yapan ve doğrudan tüketiciye satış yapmalarına izin verilmeyen orijinal ekipman üreticileri olduğunu söyledi.

• Aynı zamanda lüks strateji danışmanlık şirketi Équité'nin CEO'su ve kurucusu olan Langer, “Aynı ürünlerin doğrudan bu fabrikalardan çok daha ucuza temin edilebildiğine dair viral iddia son derece yanıltıcı ve yanlış” dedi.

• Düzinelerce videoda, uluslararası üreticiler doğrudan satın alma yaklaşımını Trump'ın kapsamlı gümrük vergilerinden kurtulmanın bir yolu olarak çerçeveliyor.

• Euromonitor International'ın küresel lüks mallar başkanı Fflur Roberts, Forbes'a verdiği demeçte, tarifelere ek olarak, bu videolardaki artışın, müşterilerin pandemiden bu yana lüks malların artan fiyatlarından duydukları memnuniyetsizlikten de kaynaklandığını söyledi.

• Çinli TikTok kullanıcıları, ürün pazarlamanın ötesinde, ABD'nin gümrük vergisi planıyla dalga geçiyor; yapay zeka tarafından yaratılan viral bir videoda, fabrikalarda çalışan kilolu Amerikalılar “Amerika'yı yeniden harika yap” (MAGA) başlığıyla gösteriliyor.

@axiang67 Make america great again～#tariff #america ♬ 原创音乐 - Ben Lau

Lululemon, Louis Vuitton ve Hermès Çin'de üretim yapıyor mu?

Lululemon şirket sözcüsü Forbes'a yaptığı açıklamada, “Lululemon çevrimiçi videolarda belirtilen üreticilerle çalışmamaktadır ve tüketicileri potansiyel olarak sahte ürünlere ve yanlış bilgilere karşı dikkatli olmaya çağırıyoruz” dedi ve Çin anakarasındaki üreticileri de içeren bir tedarikçi listesi verdi. Hermès Forbes’un yorum talebine hemen yanıt vermedi ancak şirketin web sitesinde ürünlerinin ağırlıklı olarak işgücünün yüzde 60'ının yaşadığı Fransa'da üretildiği belirtiliyor. Şirket ayrıca İsviçre, İtalya, İngiltere, ABD, Portekiz ve Avustralya'daki üreticilerle de çalışıyor ancak Çin sitedeki listede yer almıyor.

Baş iletişim sorumlusu Jochen Gutzy Forbes'a yaptığı açıklamada, Birkenstock ürünlerinin tamamının Avrupa Birliği'nde, özellikle de Almanya'da üretildiğini söyledi. Lululemon, Hermès ve Birkenstock'un yanı sıra bu videolarda adı geçen diğer şirketler arasında Dior, Louis Vuitton, Chanel ve Under Armour da yer alıyor. 

Louis Vuitton ve Dior'un ana şirketi olan LVMH'nin web sitesine göre tedarikçilerin çoğunluğu Avrupa'da bulunurken, kalan yüzde 20'lik kısım Kuzey Amerika ve Asya'ya eşit olarak bölünmüş durumda. (Çin'in Asyalı tedarikçilerin yüzde 10'luk kısmına dahil olup olmadığı belli değil. Chanel web sitesine göre Fransa, İspanya, İtalya ve İskoçya'da üretim yaparken, Under Armour ürünlerinin dünyanın her yerinde üretildiğini ve her giysinin menşe yerinin etiketinde belirtildiğini söylüyor.

Videoları TikTok mu kaldırıyor?

Sen'in toptan lüks el çantalarını tanıttığı video gibi üreticilerin bazı videoları platformdan kaldırıldı. Birkenstock, Gutzy'nin “Zhejiang'daki bir taklit merkezine” bağlı olduğunu söylediği Alibaba Group'a ait Çinli bir şirket olan AliExpress'e atıfta bulunan ve markanın ürünlerini toptan fiyatlarla sattığını iddia eden bir video hakkında pazartesi günü TikTok ile iletişime geçti. Video ve hesap salı sabahı itibariyle silindi. Gutzy yaptığı açıklamada, "Söz konusu video bir BirkenStock tedarikçi deposunu göstermemektedir. Bunun yerine, gösterilen ürünler taklittir ve gösterilen fabrika açıkça bizim değil, bu nedenle videodaki iddialar yanlıştır” ifadelerini kullandı.