Google çığır açan kuantum bilgisayar çipi Willow’u tanıttı

Google kuantum hesaplamadaki önemli engelleri aştığını vurguladığı Willow isimli 105 kübit içeren yeni çipini duyurdu. Şirket bildiriminde “Willow, birçok ölçümde en son teknoloji performansına sahip ve iki büyük başarıya imza attı” ifadeleri kullanıldı.

Bu iki büyük başarı ise kuantum bilgisayar teknolojisinin ana sorunları. Birincisi, Willow çipinin daha fazla kübit kullanarak ölçek büyüttükçe hataları üstel olarak azaltabilmesi. Bu, kuantum hata düzeltme alanının yaklaşık 30 yıldır çözmeye çalıştığı önemli bir sorun.

İkincisi ise Willow’un standart bir kıyaslama hesaplamasını beş dakikadan kısa bir sürede tamamlaması. Burada önemli olan ise hızı. Bugün en hızlı süper bilgisayardan birinin 10 septilyon yılda yapacağı bir işlemi beş dakikadan kısa bir sürede gerçekleştiriyor.

Google Quantum AI biriminin başında bulunan Hartmut Neven "Artık kritik eşiği aştık" dedi. Şirket ayrıca hataları gerçek zamanlı olarak düzeltebildiğini belirtiyor; bu, kuantum makinelerini pratik hale getirme yolunda önemli bir adım olarak görülüyor.

Microsoft ve International Business Machines gibi diğer teknoloji devleri gibi Google da kuantum bilişimde önemli adımlar atıyor çünkü bu teknoloji, günümüzün en hızlı sistemlerinden çok daha hızlı hesaplama hızları vaat ediyor.

Şirketin Santa Barbara, Kaliforniya'daki kuantum laboratuvarında çözülen matematik probleminin ticari bir uygulaması bulunmasa da Google kuantum bilgisayarların bir gün tıpta ve yapay zekada bugünün bilgisayarlarının çözmekte yetersiz kaldığı sorunları çözebileceğini umuyor.

Google Quantum AI'nin baş mimarı Anthony Megrant, rakiplerinin Google'dan daha fazla kübit içeren çipler ürettiğini, ancak Google'ın en güvenilir kübitleri geliştirmeye odaklandığını belirtti. Megrant, Google'ın önceki çiplerini Kaliforniya Üniversitesi Santa Barbara kampüsündeki ortak bir tesiste ürettiğini, ancak Willow çiplerini üretmek için kendi özel üretim tesisini inşa ettiğini ifade etti.

Yeni tesisin, Google'ın gelecekteki çipleri üretme hızını artıracağını söyleyen Megrant, bu çiplerin deneyler için büyük soğutucular (cryostatlar) içinde dondurulduğunu ekledi.

Google açıklamasıyla dünyada ilk kez kuantum üstünlüğüne ulaştığını söyledi. Bu kavram, bir kuantum bilgisayarın geleneksel bir bilgisayarın yapamayacağı işleri yapması anlamına geliyor. Eğer makalenin söylediği kanıtlanırsa bilgisayar dünyası geri dönüşü olmayan yeni bir alana geçmiş olacak.

Kuantum bilgisayar nedir?

Klasik bilgisayarlar bir devre üzerindeki elektrik akımını anahtarlar yardımıyla açarak ve kapatarak çalışır. Bu anahtarın kapalı ya da açık olması sayesinde oluşturulan sıfır ve birler bilgisayar kodlarının temellerini oluşturur. Kodlamanın bilgi taşıyan en küçük yapıtaşı olan bu sıfır ve birlere bit ismi veriliyor.

Sonuç olarak klasik bilgisayarlar elektriğin fiziksel kanunlarına bağlı olarak çalışıyor ve tüm işlemlerini bu 0 ve 1'ler üzerinden yani elektrik akımının geçip geçmemesi üzerinden yürütüyor.

Kuantum bilgisayarları ise elektrik akımına bağlı olarak çalışmıyor. Onun yerine elektron ve proton gibi atom altı parçacıkların fiziksel özelliklerine dayanan bir sistemle işliyor. Bu sayede klasik bilgisayarlardan çok daha küçük bir alandan ve çok daha büyük bir hızla çalışabiliyorlar.