Fransa'da hükümet düştü
Parlamentonun alt kanadı olan Ulusal Meclis Genel Kurulu'nda düzenlenen olağanüstü oturumda, Bayrou hükümeti için güven oylaması yapıldı. 194 milletvekili, Bayrou hükümetinden yana oy kullanırken 364 milletvekili güvensizlik oyu verdi.
Fransa'da 1958'den bu yana hükümetler 41 kez güven oylamasına giderken, ilk kez bir hükümet kendi girişimiyle gittiği güven oylamasında parlamentodan yeterli desteği alamayarak düştü.
Ülkede daha önce 2 hükümet ise muhalefetin sunduğu gensoru önergeleriyle düşürülmüştü. Siyasi grupların önde gelen isimlerinin oylama öncesi konuşma yaptığı Meclis oturumuna gerginlik hakimdi.
"2000'den bu yana diğerlerinden daha az üreten bir ülke haline geldik"
Bayrou, Meclis'te yaptığı konuşmada, hükümetini güven oylamasına götürme kararını "doğruluk testi" olarak tanımlayarak bugün Ulusal Meclis'te tarihi bir oylamanın yapılacağını belirtti. "2000 yılından bu yana diğerlerinden daha az üreten bir ülke haline geldik" diyen Bayrou, Fransa'nın yaklaşık 50 yıldır "dengeli" bir bütçeye sahip olmadığını söyledi. François Bayrou, "Ülkemiz çalışıyor, zenginleştiğini düşünüyor ancak her yıl biraz daha fazla fakirleşiyor." yorumunu yaparak, ülkenin içinde bulunduğu borç krizi için "iç kanama" benzetmesi yaptı.
Bayrou, borca boyun eğmenin askeri güce boyun eğmekle eşdeğer olduğunu vurgulayarak, "İster silahlarla ister bizi aşan borç nedeniyle alacaklılar tarafından baskı altında alınalım her iki ihtimalde de özgürlüğümüzü kaybediyoruz." şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un partisi Rönesans'ın Grup Başkanvekili Gabriel Attal ise parlamentonun kendi sorunlarını Fransızlara yansıtmadan çözmesi gerektiğini savundu ve hükümeti düşürmenin Fransızların siyasete olan güvenini zedeleyeceğini dile getirdi.
"Yenilginizi zafere çeviremeyeceksiniz"
Muhalefetteki Sosyalist Partisi (PS) Grup Başkanvekili Boris Vallaud ise "mağlup" cumhurbaşkanı olarak nitelediği Emmanuel Macron'u ülkenin içinde bulunduğu siyasi krizden sorumlu tutarak, partisinin hükümete güven oyu vermeyeceğini yineledi. Vallaud "Sayın Başbakan, yenilginizi zafere çeviremeyeceksiniz." diyerek, sosyalistlerin hükümet kurmaya hazır olduklarını söyledi.
Aşırı sağcılardan Macron'a Meclis'i feshetmesi çağrısı
Aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisi Grup Başkanvekili Marine Le Pen, güven oylaması sonrası Macron'un Ulusal Meclisi feshetmesi gerektiğini vurguladı. Le Pen, Bayrou hükümetini eleştirerek, "Yürüttüğünüz kötü (politikaların) yasını kameralar önünde tutamazsınız" dedi. Marine Le Pen, Meclis'i feshetmediği takdirde Macron'un "ülkeyi durdurma noktasına getireceğini" savundu.
Öte yandan iktidar ortağı merkez sağcı Cumhuriyetçiler Partisi (LR) Grup Başkanvekili Laurent Wauquiez, hükümetin düşmesi halinde Sosyalistlerin kuracağı olası bir hükümeti de aşırı solun siyasi hedeflerini benimsemesi halinde kesinlikle desteklemeyeceklerini vurguladı. Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Grup Başkanvekili Mathilde Panot, 5. Cumhuriyet döneminde ilk kez bir hükümetin güvenoyu alamadığı için düştüğüne dikkati çekerek, "Macron'u kurtarmaya çalışanların hepsi onunla beraber düşecek." dedi.
Bir önceki Barnier hükümeti gensoru önergesiyle düşmüştü
Fransa'da merkez sağcı Michel Barnier hükümeti 3 aylık görev süresinin ardından 2025 bütçe görüşmelerinde yaşanan uzlaşmazlık nedeniyle 4 Aralık 2024'te muhalefetin sunduğu gensoru önergesiyle düşmüştü. Macron, Bayrou'yu 13 Aralık 2024'te başbakan olarak atamıştı. Kamu borçlarıyla darda olan ülkede yeni bütçe görüşmeleri de hükümetle muhalefet kanadı arasındaki temel anlaşmazlık konularından biriydi. Bayrou da bazı resmi tatillerin kaldırılması ile 43 milyar avro civarında tasarruf yapılmasını içeren ve Fransızların tepki gösterdiği 2026 bütçesinin görüşülmesi öncesi hükümeti güven oylamasına götürme kararı almıştı.
İçeride ve dışarıda iki farklı Macron
Macron, Ukrayna'ya verdiği güçlü destekle uluslararası alanda öne çıkıyor ancak ülke içinde tablo biraz daha farklı. Le Figaro gazetesi için araştırma enstitüsü Odoxa-Backbone tarafından yapılan ankete göre, Fransızların yüzde 64'ü yeni bir başbakan atamak yerine Macron'un istifa etmesini istiyor. Bu seçeneği Macron kesin bir dille reddediyor. Araştırma şirketi Ifop'un anketine göre ise Fransızların yüzde 77'si Macron'un icraatlarını onaylamıyor. Bu, Fransız liderin şimdiye kadar gördüğü en düşük destek seviyesi. Dönem sınırı nedeniyle Macron, 2027'de yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü kez aday olamıyor.
