Çin'de fiyat savaşları: Deflasyon hızlanıyor

Çin enerji sektöründe çalışan Mandy Li, zaman zaman kendini lüks marka bir çanta alarak şımartmayı seviyor. Ancak devlet destekli işvereninin maaşını yüzde 10 kesmesi ve ailesinin sahip olduğu mülklerin değerinin yarı yarıya düşmesi nedeniyle artık sadece ikinci el ürünler alıyor. 28 yaşındaki Li, mayıs ayında Pekin'de açılan Super Zhuanzhuan adlı ikinci el lüks ürün mağazasında alışveriş yaparken artık büyük harcamalardan kaçındığını söyledi. 

Deflasyon kalıcı hale gelir mi?

“Ekonomi kesinlikle bir düşüşte” diyen Li, Çin’in 2021’den bu yana mücadele ettiği emlak krizi nedeniyle ailesinin varlığının ciddi şekilde azaldığını da ekledi. Dünyanın ikinci büyük ekonomisinde deflasyon baskıları artarken, tüketici davranışları da fiyatlar üzerinde daha fazla aşağı yönlü baskı oluşturabilecek şekilde değişiyor. Bu durum, deflasyonun kalıcı hâle gelmesi riskini artırıyor ve Çinli yetkililerin işini daha da zorlaştırıyor.

Pazartesi günü açıklanan verilere göre tüketici fiyatları mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,1 düştü. Otomotivden e-ticarete ve kahveye kadar pek çok sektörde fiyat savaşları yaşanıyor; aşırı arz ve zayıf hanehalkı talebi endişelere yol açıyor.

Yeni işletmeler ise tasarruflu tüketicileri hedef alarak başarı arıyor. Örneğin bazı restoranlar 3 yuanlık (yaklaşık 0,40 ABD doları) kahvaltı menüleri sunarken, bazı süpermarketler günde dört kez indirim kampanyaları yapıyor. Ancak ekonomistler bu fiyat savaşlarının uzun vadede sürdürülemez olduğunu ve sonunda bazı firmaların kapanmak zorunda kalabileceğini, bunun da iş kayıplarına ve daha derin deflasyona yol açabileceğini belirtiyor.

Pandemi sonrası dönemde, Çin'de tüketicilerin fiyata karşı duyarlılığı ikinci el lüks pazarını hızla büyüttü. Zhiyan Consulting’in geçen yıl yayımladığı bir sektör raporuna göre bu pazarın yıllık büyüme oranı 2023'te yüzde 20’yi aştı. Ancak bu büyüme, satışa sunulan ürün hacminde de bir patlama yarattı, bu da indirim oranlarının belirgin biçimde artmasına neden oldu.

Rekabet arttığı için daha fazla indirim yapıyorlar

Yeni açılan mağazalar ürünleri, orijinal fiyatlarından yüzde 90’a varan indirimlerle satıyor. Oysa önceki yıllarda bu oran genellikle yüzde 30-40 aralığındaydı. Xianyu, Feiyu, Ponhu ve Plum gibi büyük ikinci el platformlarında da artık yüzde 70 ve üzeri indirimler oldukça yaygın. Çin odaklı pazar araştırmaları yapan Daxue Consulting’den uzman Lisa Zhang, “Mevcut ekonomik ortamda daha fazla lüks tüketici ikinci el pazara yöneliyor” dedi.  Ancak rekabetin artması nedeniyle satıcılar daha fazla indirim yapmak zorunda kalıyor.

Super Zhuanzhuan’da Coach markasına ait, ilk sahibi tarafından 3.260 yuan’a (yaklaşık 454 dolar) alınan yeşil renkli bir Christie çanta, şu anda sadece 219 yuan’a (yaklaşık 30 dolar) satılıyor. 2.200 yuan değerindeki Givenchy’nin G Cube kolyesi ise 187 yuan’a bulunabiliyor.

Orta sınıfın maaşları düştü

Adının açıklanmasını istemeyen başka bir ikinci el lüks ürün işletmesi kurucusu, sektörün iç yüzüyle ilgili, “Yıldan yıla satıcı sayısında yüzde 20 civarında artış var ama alıcı sayısı neredeyse sabit.  Orta sınıfın maaşları gerçekten düştü. Bu trendlerin bir numaralı nedeni ekonomi” dedi.

Bu işletmeciye göre Şanghay ve Pekin gibi büyük şehirlerde hâlâ yeni oyuncular için alıcı bulunabiliyor. Ancak Çin’in diğer bölgelerinde pazar zaten doygun. İşletmeci, “Son dönemde açılan mağazaların çoğunun kapanmasını bekliyorum” diye ekledi.

Üniversite profesörü Riley Chang, Super Zhuanzhuan’da alışveriş yapmak için değil, kendi eşyalarını satmayı düşünürse piyasada ne durumda olduğunu görmek için mağazayı geziyordu. Ancak gördüklerinden memnun kalmadı. Chang,  “Pekin ve Şanghay’daki birçok büyük ikinci el lüks mağazasına gittim ve hepsi sizin fiyatınızı olabildiğince aşağıya çekmeye çalışıyor” dedi.