Charles Ergen'in net serveti tartışmalı AT&T satışından sonra iki katına çıktı
Milyarder Charles Ergen için bir süredir işler zor görünüyordu. 2023 sonbaharında, uydu devi, tahmini net servetinin 2015'teki 20,1 milyar dolarlık zirveden 800 milyon doların altına düştüğünü gördü. İşte o zaman, şirketleri EchoStar ve Dish'in hisse fiyatları sırasıyla 25 yılın ve tüm zamanların en düşük seviyesine ulaştı. Dish para kaybediyor, 21 milyar doların altında bir borçla sendeliyor ve ücretli TV abonelerini kaybediyordu. Bu arada, ABD hükümetine geliştirmeyi vaat ettiği kablosuz ağın geleceği belirsiz görünüyordu. Birçok analist, şirketlerinin iflasa mahkum olduğuna inanıyordu.
Eski profesyonel poker oyuncusu Charlie Ergen, görünüşe göre elindeki 'kötü eli' büyük bir avantaja çevirdi. Salı günü EchoStar, AT&T’nin en değerli frekans varlıkları olan 600 MHz ve 3.45 GHz spektrum lisanslarını yaklaşık 23 milyar dolara satın almayı kabul ettiğini duyurdu. EchoStar’ın hisse fiyatı salı günü yüzde 70 artışla 50,87 dolardan kapandı. Bu, şirketin 2008'de Dish’ten ayrıldığından beri ulaştığı en yüksek seviye oldu.
Artık 5G ağı kuramayacak
Bu anlaşmayla birlikte, Ergen’in kişisel serveti de fırladı. Salı günü 6,6 milyar dolara ulaşarak sadece birkaç saat içinde 3,6 milyar dolardan neredeyse iki katına çıktı. Çarşamba gününün sonunda bu rakam 7,8 milyar dolara yükseldi. Ancak Ergen’in bu kişisel servet artışının arkasında, tüketiciler için daha karmaşık sonuçlar var. Bu satış, Ergen’in sözünü verdiği ülke çapında 5G mobil ağın sonunu getiriyor ve bununla birlikte, mobil hizmet pazarında kısa vadede daha rekabetçi bir ortam umudunu da ortadan kaldırıyor. EchoStar, geliştirmesi gereken 5G ağı için hayati önemdeki düşük ve orta bant spektrumlarını sattığı için artık bu ağı kuramayacak. Şirketin basın açıklamasında da, bu ağın çeşitli unsurlarının “zamanla devre dışı bırakılacağı” ifade edildi.
Amerikan Federal İletişim Komisyonu (FCC), 2019’da T-Mobile ile Sprint arasındaki birleşmeyi yalnızca yeni bir mobil operatörün Sprint’in yerini alması koşuluyla onaylamıştı. Aksi takdirde ABD, yalnızca 'büyük üçlü' diye anılan T-Mobile, AT&T ve Verizon ile baş başa kalacaktı. 2008’den beri spektrum lisansları toplayan Ergen, bu rol için en uygun aday olarak görülüyordu. FCC, süresi dolmak üzere olan lisanslarını uzattı ve Sprint’in ön ödemeli markasını (Boost) satın almasına izin verdi. Ancak şartlar vardı: Ergen’in, büyük üçlüyle rekabet edecek bir faturalı mobil marka başlatması ve yaygın bir 5G ağı geliştirmesi gerekiyordu.
FCC, bu ağın kurulması için Ergen’e sıkı ve agresif takvimler dayattı ve 2026 sonuna kadar 600 MHz lisanslarını büyük üçlüye satmasını yasakladı. Bunun nedeni, Ergen’in bugün yaptığı gibi davranmasını engellemekti: İlk başta rekabetçi bir alternatif yaratıyormuş gibi görünmek, sonra vazgeçip lisansları yüksek fiyata satmak. Zaten o dönemde bile bazı gözlemciler, Ergen’in planının ucuza spektrum alıp, sonra pahalıya satmak olduğunu düşünüyordu.
İflasın eşiğine geldi
FCC mayıs ayında, Ergen’in 5G ağı inşasında belirtilen takvimlere uyup uymadığını araştırmak üzere bir soruşturma başlattı. EchoStar, bu soruşturmanın işlerini tehdit ettiğini belirtti, kredi faiz ödemelerini atladı ve iflas başvurusu eşiğine geldi. Ancak daha sonra, Bloomberg’in haberine göre Ergen, ABD Başkanı donald Trump ve FCC başkanıyla haziran ayında görüşerek bir şekilde bu meseleyi çözdü. Komisyon da yön değiştirerek, Ergen’i ağ kurmaya zorlamak yerine sahip olduğu kapasiteyi satmaya teşvik etmeye başladı.
Salı günü açıklanan spektrum satışı, EchoStar’ın geliştirildiği ileri teknoloji yazılımlar için de ölüm çanı niteliğinde. Şirket, ABD’deki ilk “açık radyo erişim ağı (O-RAN)” sistemini geliştiriyordu. Bulut tabanlı bu tasarım, diğer ağlara kıyasla daha hızlı, daha ucuz ve daha özelleştirilebilir olmasıyla öne çıkıyordu. AvidThink şirketinin kurucusu Roy Chua, bu gelişmeye üzüldüğünü söylüyor: Kurdukları mobil ağ aslında oldukça yenilikçiydi ve bunu rekor sürede, çok verimli bir harcamayla gerçekleştirdiler.
Bu anlaşma, elbette Ergen ve diğer hissedarlar için büyük bir kazanç. EchoStar, kablolu TV yerine dijital yayınlara geçişin hızlandığı günümüzde, uydu TV ve internet sağlayıcılığı açısından çok parlak bir geleceğe sahip olmasa da şimdi elindeki varlıkları karlı şekilde tasfiye etme imkanına sahip. Şirket hâlâ spektrumunun yaklaşık üçte ikisine sahip, bu da Chua’ya göre AT&T anlaşmasındaki kadar büyük yeni bir gelir kapısı olabilir. Potansiyel alıcılar arasında büyük üçlü şirketler ve Elon Musk’ın Starlink şirketi yer alıyor.
Anlaşma borcunu kapatmaya yetiyor
EchoStar için bir başka olumlu unsur da şu: AT&T, spektrum için yüksek bir prim ödüyor. Ergen, bu lisansları 2017 ve 2022’de toplam 13,5 milyar dolara almıştı. Şimdi ise yaklaşık 23 milyar dolara satıyor. Bu satıştan elde edilecek nakit, şirketin 26,9 milyar dolarlık borcunun büyük bölümünü kapatmaya yetecek. Anlaşmanın 2026 ortasında tamamlanması bekleniyor, tabii düzenleyici kurumlar onay verirse. Morningstar, anlaşmanın engellenme riskini yüzde 25 olarak değerlendiriyor.
Hissedarlar bu satışın başarıyla tamamlanacağına inanıyor. MoffettNathanson'da kıdemli yönetici Craig Moffett, "Sanırım kimse EchoStar’ın son 2-3 yıldır gerçek anlamda işler bir şirket olduğuna inanmıyordu. Hisseyi elinde tutanlar, şirket iflas etse de etmese de spektrum satıldığında fiyatının o kadar yüksek olacağını ve hissedarlar için para kalacağını düşünüyordu" dedi. Hatta Moffett, EchoStar iflas etseydi hissedarlara daha fazla para kalabileceğini, çünkü bu durumda kule kira anlaşmalarının feshedilip borçların azalacağını söyledi.
EchoStar hâlâ, büyük mobil operatörlere meydan okuması gereken Boost markasına sahip. Ancak bu marka artık AT&T’nin altyapısı üzerinde çalışmaya devam edecek ve kısmen de T-Mobile ağına dayanacak. Kendi 5G ağına geçme planı rafa kalktı. Boost’un geleceği, Ergen’in vaat ettiğinden çok daha mütevazı görünüyor. Hatta rekabet edebilirliği bile şüpheli.
