ABD’deki yasak tehdidine rağmen TikTok Avrupa’da büyüyor
Çinli sosyal medya devi ByteDance için 2024 hem çok kötü hem de çok iyi bir yıl oldu. ABD’de eski Başkan Joe Biden, ByteDance’in amiral gemisi uygulaması TikTok’u satmasını ya da uygulamanın yasaklanmasını öngören bir yasayı imzaladı. Ancak ABD dışında, TikTok gelirlerinde büyük bir sıçrama yaşadı ve yüzde 38 artışla 6,3 milyar dolara ulaştı.
Şirketin Birleşik Krallık, Avrupa ve Latin Amerika’daki operasyonları, 2022’de 2,6 milyar dolar olan gelirini ikiye katladı. Bu verilere, Birleşik Krallık şirket sicil kurumu Companies House’a sunulan belgelerden ulaşıldı. Şirket hâlâ kar etmiyor ancak doğru yönde ilerliyor: 2024’te vergi öncesi zararı 616 milyon dolara gerileyerek, 2023’teki 1,47 milyar dolarlık zararın oldukça altına indi. Karlılığa yaklaşırken, ABD dışındaki büyüme hızı yavaşladıysa da hâlâ kayda değer: Yüzde 38. Şirket, 2023’te gelirlerini yüzde 75 oranında artırmıştı.
Sunulan belgeler, TikTok’un küresel gelirlerinin yalnızca bir kısmını ve ana şirket ByteDance’in finansallarının ise çok daha küçük bir bölümünü yansıtıyor. ByteDance, TikTok’un Çin versiyonu Douyin, haber uygulaması Jinri Toutiao ve eğitim uyuglaması Gauth ile fotoğraf paylaşım uygulaması Lemon8 gibi çeşitli popüler yapay zeka uygulamalarını da işletiyor. The Information’ın haberine göre ByteDance’in 2024 yılı gelirleri yüzde 29 artarak 155 milyar dolara ulaştı ve Meta’nın 164,5 milyar dolarlık satış gelirine yaklaştı.
Birçok soruşturmayla karşı karşıya
Ancak bu büyümeye rağmen TikTok, dünya genelinde birçok dava ve soruşturmayla karşı karşıya. ABD’de Başkan Trump’ın, TikTok’a yönelik yasağı dördüncü kez ertelemesi bekleniyor. Avrupa’da ise TikTok, hükümetlerden gelebilecek cezaları karşılamak için geçtiğimiz yıl 1 milyar dolarlık bir rezerv ayırdı. Hükümetlerin şirkete karşı artan baskıları göz önüne alındığında bu karar yerinde görünmeye başladı.
Geçen yılın sonlarında Avrupa Komisyonu, TikTok’un 2024 Romanya başkanlık seçimlerinde sahte hesapların seçim sonucunu etkilemesine olanak tanıyarak seçim güvenliğini tehdit ettiğini öne sürerek bir soruşturma başlattı. Romanya, TikTok’taki manipülasyon nedeniyle kasım ayında seçimleri iptal etme yoluna gitti. Birleşik Krallık, şirketin çocuk verilerini kötüye kullanıp kullanmadığını araştırırken; İspanya, yasa dışı reklam hedefleme faaliyetlerini; Fransa ise uygulamanın çocuk psikolojisine zararlı olup olmadığını inceliyor. İrlanda Veri Koruma Otoritesi şu anda TikTok’un Avrupa kullanıcı verilerine Çin’den uygunsuz erişim sağlayıp sağlamadığını araştıran ikinci bir soruşturma yürütüyor.
Çin'in verilere erişimini azaltıyor
TikTok, Project Clover girişimiyle Çin’in Avrupa kullanıcı verilerine erişimini azaltmaya yönelik adımlar attı. Bu yılın başlarında Norveç’te bir veri merkezi açan şirket, ardından Finlandiya’da ikinci bir merkez kurmayı planladığını duyurdu. Bu çabalar, bazı cezaların önüne geçebilir ancak TikTok, Avrupa Dijital Hizmetler Yasası kapsamında reklam verenleriyle ilgili bilgileri kamuya açıklamakta başarısız olması durumunda yıllık gelirinin yüzde 6’sına kadar para cezasıyla karşı karşıya kalabilir.
Tüm bu düzenleyici baskılara rağmen TikTok, mali etkileri kontrol altına almak adına maliyetleri düşürmeye odaklanmış durumda. Financial Times’ın cuma günü yayımladığı habere göre Londra’daki yüzlerce güvenlik ve içerik denetim çalışanına işten çıkarılma planlarının iletildiği bildirildi. Şirket, moderasyon süreçlerini yapay zeka ile otomatikleştirmeyi planlıyor. TikTok, mali belgelerinde “Kullanıcılarımızın güvenliği, grubun faaliyetlerinin merkezinde yer almaya devam etmektedir” açıklamasına yer verdi.
Yıllık belgeler, TikTok’un Avrupa operasyonlarındaki çalışan sayısının son bir yılda yüzde 6 düşerek 7 bin 981’e gerilediğini gösteriyor. Ancak bu kesintilere rağmen personel giderleri 2023’teki 805 milyon dolardan 2024’te 937 milyon dolara çıktı. Bu işten çıkarmalar, TikTok’un maliyetleri azaltma yönündeki daha büyük stratejisinin bir parçası: Şirket, nisan, mayıs ve temmuz aylarında da iş gücünde kesintilere gitti.
