Çin’in yeni kalkınma planında teknoloji bağımsızlığı öncelikli hedef oldu

Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi, ülkenin önümüzdeki beş yıllık ekonomik ve sosyal yol haritasını belirleyecek 15. Beş Yıllık Plan için temel önceliklerini açıkladı.
Parti yönetiminin yayımladığı belgeye göre, Çin yönetimi teknoloji alanında güçlenmeyi ve kendine yeterlilikte somut ilerleme sağlamayı planın ana ekseni olarak belirledi.

Bilimsel araştırmalarda “özgün sıçrama” hedefi

ÇKP’nin 20-23 Ekim tarihlerinde Pekin’de düzenlediği 4. Oturum sonrası yayımlanan belgede, 2026-2030 döneminde Çin’in temel bilim araştırmalarında belirgin ilerleme ve özgün inovasyonlarla teknolojide sıçrama hedeflediği vurgulandı.
Belgede, “Çin, öncelikli teknoloji alanlarında hızlı atılımlar yaparak teknoloji alanında güçlenmeyi ve kendine yeterlilikte somut bir iyileşme sağlamayı hedeflemektedir.” ifadesine yer verildi.

Pekin yönetimi, bu dönemde liderlik ettiği teknoloji alanlarının sayısını artırmayı, teknolojik inovasyonla sanayi üretimini entegre etmeyi ve geleceğin endüstrileri için ileriye dönük planlar hazırlamayı amaçlıyor.

Kuantumdan biyoteknolojiye yeni büyüme motorları

Belgede, Çin’in kalkınma stratejisinde öne çıkan teknoloji alanları da sıralandı.
Kuantum teknolojisi, biyo-imalat, hidrojen ve nükleer füzyon enerjisi, beyin-bilgisayar arayüzleri ve bedene entegre teknolojiler, ülkenin “büyümenin yeni motorları” olarak tanımlandı.
Bu alanlarda yapılacak yatırımların, hem ekonomik büyümeyi hem de bilimsel inovasyonu aynı anda desteklemesi hedefleniyor.

Şi Cinping: “Sürü davranışından kaçının”

Belgeyle birlikte Devlet Başkanı Şi Cinping’in önerilere ilişkin açıklayıcı notları da yayımlandı.
Şi, teknoloji alanındaki çalışmaların bilimsel, akılcı ve pragmatik bir yaklaşımla yürütülmesi gerektiğini vurguladı.
Ayrıca, bazı sektörlerde “içe bükülme” (involution) olarak adlandırılan, aşırı rekabetin kaynak verimliliğini azalttığı sürü davranışına karşı uyardı.

Çin lideri, yeni üretici güçlerin “yerel koşullara uygun biçimde geliştirilmesi” gerektiğini belirterek, merkezi planlama ile yerel girişimciliğin dengelenmesine dikkat çekti.

Güçlü iç pazar ve dengeli gelir dağılımı hedefi

Belgede, küresel ekonomideki belirsizliklere karşı güçlü bir iç pazar oluşturmanın önemine değinildi.
Çin yönetimi, hane gelirlerini artırarak tüketimi teşvik etmeyi ve kent-kır arasındaki gelir farkını azaltmayı planlıyor.
Gelir dağılımında “zeytin biçimli bir yapı” yani orta sınıfın genişlediği, alt ve üst gelir gruplarının daraldığı bir model hedefleniyor.

Ekonomide yapısal sorunlara dikkat çekildi

Belge, Çin ekonomisinin karşı karşıya olduğu zorluklara da yer verdi.
Kalkınmada süregelen dengesizlikler, iç talebin zayıflığı, tarımsal modernizasyonun yavaş ilerlemesi ve istihdam ile hane gelirleri üzerindeki baskılar, çözülmesi gereken temel alanlar olarak sıralandı.

Plan 2026’da onaylanacak

ÇKP Merkez Komitesi tarafından hazırlanan öneriler, 2026 yılının Mart ayında yapılacak Çin Ulusal Halk Kongresi toplantısında oylanacak.
Planın kabul edilmesiyle birlikte, Çin’in 15. Beş Yıllık Plan dönemi (2026-2030) resmen başlamış olacak.