Trump yönetimi Harvard’dan 500 milyon doların üzerinde tazminat talep ediyor
Trump yönetimi, Harvard Üniversitesi’ne yönelik 500 milyon dolarlık uzlaşma teklifini başlangıç noktası olarak değerlendiriyor. Hükümet denetimini reddetmesi hâlinde cezanın 1 milyar dolara kadar çıkabileceği öngörülüyor.
01 Ağustos 2025, 11:13
ABD Başkanı Donald Trump’ın liderliğindeki yönetim, Harvard Üniversitesi ile süren uzlaşma görüşmelerinde 500 milyon dolarlık ödemeyi yalnızca başlangıç noktası olarak kabul ediyor. Konuya yakın kaynaklara göre, okulun federal hükümetin denetim şartlarını reddetmesi halinde bu rakam çok daha yukarıya çıkabilir.
Yönetimin temel taleplerinden biri, Harvard’ın tarafların ortak kararıyla atanacak bir çözüm denetçisini kabul etmesi. Bu denetçi, üniversitenin anlaşma şartlarına uyumunu denetleyecek. Bunun yanında Harvard, birçok sivil haklar soruşturmasını sona erdirmek ve dondurulan 2,6 milyar dolarlık federal araştırma fonuna yeniden erişim sağlamak için başka gözetim reformlarını da uygulamayı taahhüt etmek zorunda kalabilir.
Eğitim Bakanı Linda McMahon, Columbia Üniversitesi’nin hükümetle yaptığı 221 milyon dolarlık anlaşmanın, diğer üniversiteler için bir şablon olmasını beklediğini belirtmişti. Bu anlaşma bir denetim mekanizması içeriyor ve Trump yönetimi, Harvard’ın da benzer bir uygulamayı kabul etmesinde ısrarcı. Bir yetkili, Başkan Trump’ın bu koşuldan vazgeçmesi için 1 milyar doları bulan “ağızları açık bırakacak” bir teklif gerekebileceğini söyledi. Bu durum Harvard’ı, ya bu hükmü kabul etmeye ya da daha yüksek bir ödeme teklif etmeye zorlayabilir.
Columbia anlaşması aynı zamanda uluslararası öğrencilerin daha sıkı denetlenmesini, öğretim kadrosunda bakış açılarının çeşitlendirilmesini, kampüs güvenliğinin güçlendirilmesini, yabancı bağışların açıklanmasını ve antisemitizmle mücadele eğitimlerinin artırılmasını da içeriyor. Trump yönetiminin, Harvard’dan bu alanlarda benzer ya da daha katı adımlar atmasını talep edeceği belirtiliyor.
Trump’ın Ivy League üniversitelerine yönelik saldırılarının başlıca hedefi olan Harvard, şimdiye dek en sert karşılığı veren kurumlardan biri oldu. Üniversite, Trump yönetiminin taleplerine karşı iki ayrı dava açtı. Başlangıçta antisemitizmle yeterince mücadele etmediği gerekçesiyle eleştirilen Harvard, zamanla çeşitlilik programları ve siyasi önyargı suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. Üniversite, işe alım ve kabul süreçlerine yönelik kapsamlı denetim taleplerinin anayasa dışı olduğunu savunuyor.
Trump yönetimi yalnızca fonları dondurmakla kalmadı; Harvard’ın uluslararası öğrencileri kaydetmesini de engellemeye çalıştı. Bu çaba, mahkeme kararıyla geçici olarak durduruldu. Ayrıca üniversitenin vergi muafiyetini iptal etmekle tehdit eden Trump, zengin özel üniversitelerin vakıf yatırım gelirlerine vergi getiren yasayı da imzaladı. Harvard, bu önlemlerin kendisine yılda 1 milyar dolara mal olabileceğini açıkladı ve işe alımlarda dondurma ile maliyet kesintileri uygulamaya başladı.
Üniversite, konuya ilişkin yorum yapmayı reddetti.
Trump yönetimi tarafından dondurulan araştırma fonlarının yeniden başlatılması için süre daralıyor. Harvard’ın açtığı davada sunulan belgelerde, okulun 3 Eylül’e kadar —yani fonların iptali kararından itibaren 120 gün içinde— fonlara ilişkin evrak işlemlerini tamamlaması ve “tüm mali yükümlülükleri tasfiye etmesi” gerektiği belirtildi.
Üniversite, Boston’daki federal mahkemeden bu tarihe kadar karar vermesini istedi; çünkü yönetimin bu tarihten sonra fonların geri getirilemeyeceğini iddia edeceği düşünülüyor.
Zaman baskısı yalnızca hukuki değil, aynı zamanda akademik takvimle de bağlantılı. Harvard camiasının bir bölümü okul yönetimine Trump’ın taleplerine direnmeleri çağrısı yaparken, eylül başında başlayacak güz dönemi öncesinde varılacak bir uzlaşma, Başkan Alan Garber’ın daha büyük tepkilerle karşılaşmasına neden olabilir.
Ancak Trump yönetiminin müzakereleri okul dönemi başlamadan sonuçlandırmak gibi bir acelesi bulunmuyor. Konuya yakın bir yetkili, yönetimin kendi şartlarına ulaşmak için zamana oynayabileceğini, bunun da pazarlık gücünü artırdığını ifade etti.
Trump, haziran ayında yaptığı açıklamada Harvard ile “akıllara durgunluk verecek” düzeyde tarihi bir anlaşmanın yakın olduğunu söylemişti. Ancak Bloomberg News, aynı ayın sonunda görüşmelerin çıkmaza girdiğini bildirdi. O tarihten bu yana ne kadar ilerleme kaydedildiği belirsiz. Columbia’nın anlaşması ya da Brown Üniversitesi ile yapılan 50 milyon dolarlık uzlaşma, süreci hızlandırmış olabilir. Ancak bir yetkiliye göre, Harvard henüz somut rakamlar üzerinde pazarlık aşamasına geçmedi.
Perşembe günü Harvard üzerindeki baskı bir adım daha arttı. Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, okulun sivil haklar yasasına uymayı reddettiğini iddia ederek Adalet Bakanlığı’na yaptırım talebinde bulundu.
Trump, çarşamba günü yaptığı açıklamada 500 milyon dolarlık anlaşma için “bu çok büyük bir para” değerlendirmesini yaptı. Ancak muhafazakar aktivist Christopher Rufo, hedefinin 1 milyar dolar olduğunu söyledi.
Rufo, Bloomberg’e verdiği röportajda “Bu üniversitelerden biri aleyhine verilecek en az bir milyar dolarlık etkileyici bir ceza kararı, onların davranışlarını değiştirmeye ve yasalara uymaya ikna etmeye yetecektir. Harvard örneğinde böyle bir adım atılmalı” ifadelerini kullandı.
Trump ise görüşmelere ilişkin temkinli iyimserlik içinde konuştu: “Harvard anlaşmak istiyor gibi görünüyor, göreceğiz.”
Yönetimin temel taleplerinden biri, Harvard’ın tarafların ortak kararıyla atanacak bir çözüm denetçisini kabul etmesi. Bu denetçi, üniversitenin anlaşma şartlarına uyumunu denetleyecek. Bunun yanında Harvard, birçok sivil haklar soruşturmasını sona erdirmek ve dondurulan 2,6 milyar dolarlık federal araştırma fonuna yeniden erişim sağlamak için başka gözetim reformlarını da uygulamayı taahhüt etmek zorunda kalabilir.
Eğitim Bakanı Linda McMahon, Columbia Üniversitesi’nin hükümetle yaptığı 221 milyon dolarlık anlaşmanın, diğer üniversiteler için bir şablon olmasını beklediğini belirtmişti. Bu anlaşma bir denetim mekanizması içeriyor ve Trump yönetimi, Harvard’ın da benzer bir uygulamayı kabul etmesinde ısrarcı. Bir yetkili, Başkan Trump’ın bu koşuldan vazgeçmesi için 1 milyar doları bulan “ağızları açık bırakacak” bir teklif gerekebileceğini söyledi. Bu durum Harvard’ı, ya bu hükmü kabul etmeye ya da daha yüksek bir ödeme teklif etmeye zorlayabilir.
Columbia anlaşması aynı zamanda uluslararası öğrencilerin daha sıkı denetlenmesini, öğretim kadrosunda bakış açılarının çeşitlendirilmesini, kampüs güvenliğinin güçlendirilmesini, yabancı bağışların açıklanmasını ve antisemitizmle mücadele eğitimlerinin artırılmasını da içeriyor. Trump yönetiminin, Harvard’dan bu alanlarda benzer ya da daha katı adımlar atmasını talep edeceği belirtiliyor.
Trump’ın Ivy League üniversitelerine yönelik saldırılarının başlıca hedefi olan Harvard, şimdiye dek en sert karşılığı veren kurumlardan biri oldu. Üniversite, Trump yönetiminin taleplerine karşı iki ayrı dava açtı. Başlangıçta antisemitizmle yeterince mücadele etmediği gerekçesiyle eleştirilen Harvard, zamanla çeşitlilik programları ve siyasi önyargı suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı. Üniversite, işe alım ve kabul süreçlerine yönelik kapsamlı denetim taleplerinin anayasa dışı olduğunu savunuyor.
Trump yönetimi yalnızca fonları dondurmakla kalmadı; Harvard’ın uluslararası öğrencileri kaydetmesini de engellemeye çalıştı. Bu çaba, mahkeme kararıyla geçici olarak durduruldu. Ayrıca üniversitenin vergi muafiyetini iptal etmekle tehdit eden Trump, zengin özel üniversitelerin vakıf yatırım gelirlerine vergi getiren yasayı da imzaladı. Harvard, bu önlemlerin kendisine yılda 1 milyar dolara mal olabileceğini açıkladı ve işe alımlarda dondurma ile maliyet kesintileri uygulamaya başladı.
Üniversite, konuya ilişkin yorum yapmayı reddetti.
Trump yönetimi tarafından dondurulan araştırma fonlarının yeniden başlatılması için süre daralıyor. Harvard’ın açtığı davada sunulan belgelerde, okulun 3 Eylül’e kadar —yani fonların iptali kararından itibaren 120 gün içinde— fonlara ilişkin evrak işlemlerini tamamlaması ve “tüm mali yükümlülükleri tasfiye etmesi” gerektiği belirtildi.
Üniversite, Boston’daki federal mahkemeden bu tarihe kadar karar vermesini istedi; çünkü yönetimin bu tarihten sonra fonların geri getirilemeyeceğini iddia edeceği düşünülüyor.
Zaman baskısı yalnızca hukuki değil, aynı zamanda akademik takvimle de bağlantılı. Harvard camiasının bir bölümü okul yönetimine Trump’ın taleplerine direnmeleri çağrısı yaparken, eylül başında başlayacak güz dönemi öncesinde varılacak bir uzlaşma, Başkan Alan Garber’ın daha büyük tepkilerle karşılaşmasına neden olabilir.
Ancak Trump yönetiminin müzakereleri okul dönemi başlamadan sonuçlandırmak gibi bir acelesi bulunmuyor. Konuya yakın bir yetkili, yönetimin kendi şartlarına ulaşmak için zamana oynayabileceğini, bunun da pazarlık gücünü artırdığını ifade etti.
Trump, haziran ayında yaptığı açıklamada Harvard ile “akıllara durgunluk verecek” düzeyde tarihi bir anlaşmanın yakın olduğunu söylemişti. Ancak Bloomberg News, aynı ayın sonunda görüşmelerin çıkmaza girdiğini bildirdi. O tarihten bu yana ne kadar ilerleme kaydedildiği belirsiz. Columbia’nın anlaşması ya da Brown Üniversitesi ile yapılan 50 milyon dolarlık uzlaşma, süreci hızlandırmış olabilir. Ancak bir yetkiliye göre, Harvard henüz somut rakamlar üzerinde pazarlık aşamasına geçmedi.
Perşembe günü Harvard üzerindeki baskı bir adım daha arttı. Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, okulun sivil haklar yasasına uymayı reddettiğini iddia ederek Adalet Bakanlığı’na yaptırım talebinde bulundu.
Trump, çarşamba günü yaptığı açıklamada 500 milyon dolarlık anlaşma için “bu çok büyük bir para” değerlendirmesini yaptı. Ancak muhafazakar aktivist Christopher Rufo, hedefinin 1 milyar dolar olduğunu söyledi.
Rufo, Bloomberg’e verdiği röportajda “Bu üniversitelerden biri aleyhine verilecek en az bir milyar dolarlık etkileyici bir ceza kararı, onların davranışlarını değiştirmeye ve yasalara uymaya ikna etmeye yetecektir. Harvard örneğinde böyle bir adım atılmalı” ifadelerini kullandı.
Trump ise görüşmelere ilişkin temkinli iyimserlik içinde konuştu: “Harvard anlaşmak istiyor gibi görünüyor, göreceğiz.”
