Modern yapay zeka patlamasını birlikte ateşleyen Altman ve Nadella ayrılıyor

Sam Altman bir keresinde OpenAI ve Microsoft'un teknolojideki en iyi ortaklığa sahip olduğunu söylemişti. Şimdi ise Silikon Vadisi'ndeki evlilikleri sallantıda. Microsoft, OpenAI'ın ChatGPT'sinin haftalık 500 milyondan fazla kullanıcıya ulaşmasına yardımcı olarak son altı yılda yapay zeka girişiminin büyümesini milyarlarca dolarlık fonla destekledi. OpenAI, teknoloji devi için son teknoloji üretken yapay zeka araçlarını destekleyerek hisse fiyatının üç katına çıkmasına yardımcı oldu.

Bu ilişki gergin bir hal aldı. İlişkileri hakkında bilgi sahibi olan kişilere göre CEO'lar Microsoft'un OpenAI'a sağladığı bilgi işlem gücü, girişimin teknoloji devine modellerine erişim izni vermesi ve Altman liderliğindeki şirketin yapay zeka sistemlerinin yakında insan benzeri bir zekaya ulaşıp ulaşmayacağı konusunda giderek daha fazla anlaşmazlık yaşıyor. 

Altman’ın rakibini işe aldı

Microsoft CEO'su Satya Nadella ChatGPT rakibi Copilot'un satışlarını ve kullanımını artırmayı öncelik haline getirdi ve geçen yıl Microsoft'un OpenAI'a bağımlılığını azaltacak modeller oluşturmak için gizli bir çaba başlatan Altman'ın bir rakibini işe aldı. Her ikisi de şirketlerini bağımsız geleceklere hazırlarken, küresel yapay zeka yarışının kritik bir anında birbirleri üzerinde muazzam bir güce sahip olmaya devam ediyorlar. 

Konuya aşina olan kişilere göre Microsoft, OpenAI'ın kâr amacı güden bağımsız bir şirket olarak yeniden yapılanma çabalarını etkili bir şekilde engelleyebilir. Dönüşüm bu yılın sonuna kadar gerçekleşmezse OpenAI on milyarlarca dolar kaybedebilir. Wall Street Journal’a konuşan yakın bir kaynak Microsoft'un bugüne kadar böyle bir tehditte bulunmadığını söyledi. Kaynkalar OpenAI yönetim kurulunun, sözleşmesinde yer alan ve Microsoft'un en ileri teknolojisine erişimini engelleyen bir maddeyi devreye sokabileceğini belirtti. Bazı kişiler, OpenAI yetkililerinin geçen yıl içinde bunu yapma olasılığını gündeme getirdiklerini ifade etti.

Tesadüfi karşılaşma

Nadella ve Altman'ın ortaklığı, 2018 yazında Allen & Co. yatırım bankasının Sun Valley, Idaho'daki yıllık konferansında bir merdiven boşluğunda tesadüfen karşılaşmalarının ardından gelişti. Altman, üç yıl önce OpenAI'ı kar amacı gütmeyen bir araştırma laboratuvarı olarak, insanlardan daha iyi performans gösteren yapay genel zeka yaratmak amacıyla kurmuştu.

Altman 2023'te Journal'a yaptığı açıklamada, beş dakikalık bir görüşmede Nadella'ya o zamanlar henüz kâr amacı gütmeyen OpenAI adlı girişiminin “bir sürü para toplayacağını” söyledi. Temasta kalmak konusunda anlaştılar. Bu karşılaşmadan bir yıl sonra Microsoft, OpenAI'a 1 milyar dolar yatırım yaptı. 

Yatırım, Microsoft'a OpenAI'ın teknolojisine özel erişim sağlarken, Microsoft da OpenAI'ın özel bulut sağlayıcısı oldu. Ancak Kasım 2022'de ChatGPT ile yaratıcı yapay zeka patlamasının ilk hit ürününü oluşturan OpenAI oldu. ChatGPT, yeni cümleler üretme ve soruları yanıtlama konusundaki güçlü yeteneğiyle Alphabet ve Meta gibi Silikon Vadisi devlerini ürün planlarını gözden geçirmeye zorladı. OpenAI ortaklığı Microsoft'u yaşlanan bir teknoloji şirketinden modern yapay zeka patlamasının liderlerinden birine ve kısa bir süre için dünyanın en değerli şirketine dönüştürdü. 

İlişkilerinin en yakın olduğu anlarda Nadella'nın Altman'a arka arkaya beş ya da altı kez mesaj atması ve Altman'ın da aynı şekilde yanıt vermesi alışılmadık bir durum değildi.  Yakın kaynaklar her iki taraftaki çalışanlar bir çıkmaza girdiğinde, Altman'ın genellikle Nadella ile yaptığı konuşmanın ekran görüntülerini doğrudan OpenAI'nin Slack'ine göndererek işleri hızlandırdığını söyledi. 

Microsoft 2023'ün başlarında 10 milyar dolarlık bir yatırım daha yaptı ve bu anlaşma OpenAI'a yeni modellerini eğitmek için Microsoft'tan veri merkezleri kiralama gücü verdi. Aynı yılın ilerleyen günlerinde Altman yönetim kurulu üyeleri tarafından kısa süreliğine OpenAI'den uzaklaştırılınca Nadella onu işe almayı teklif etti. 

Tartışmalı işe alım

Altman'ın haberi olmadan Nadella, Google'ın DeepMind şirketinin üç kurucu ortağından biri olan Mustafa Süleyman'ı işe almaya karar verdi. Microsoft CEO'su, 2024'ün başlarında İsviçre'nin Davos kentinde Nadella'nın Altman'la birlikte bir panelde konuştuğu toplantı da dahil olmak üzere bir dizi toplantıda ona kur yaptı.

Microsoft, Süleyman ve meslektaşlarını Inflection adlı startup'ta işe almak için 650 milyon dolar ödedi. Çalışmalara aşina olan kişilerin söylediğine göre Süleyman, o zamanlar OpenAI'ın halka açık en gelişmiş teknolojisi olan GPT-4'e rakip olmayı amaçlayan büyük bir dil modeli oluşturmak için çalışmaya başladı. Proje zorlu bir başlangıç yaptı. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, erken bir eğitim çalışmasının OpenAI ile karşılaştırılabilir bir model oluşturmanın beklenenden daha zor olacağını gösterdiğini ve Microsoft'un OpenAI’a olan güvenini artırmasına yol açtığını söyledi. Olayı bilen kişiler, fikri mülkiyetin paylaşılmasıyla ilgili bir toplantıda Süleyman'ın OpenAI'ın avukatlarına, aralarında o zamanki CTO Mira Murati'nin de bulunduğu üst düzey OpenAI yöneticilerinin önünde bağırdığını anlattı.

Anlaşmayı değiştirme yetkisi

Önemli bir gerilim alanı: OpenAI'ın insan benzeri zekaya sahip modeller geliştirmesi. Şirketlerin anlaşması, OpenAI yönetim kuruluna, girişim insan benzeri zekaya sahip modelleri başarıyla oluşturduğunda Microsoft ile olan ilişkisini değiştirme yetkisi veriyor. Altman, ekibinin yakında bu işlevi oluşturabileceğinden emin olduğunu söyledi. 

Kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerde Microsoft müzakerecileri OpenAI'a mevcut teknolojinin bu eşiğin yakınında bile olmadığını söylediler. Nadella, şubat ayında popüler bir podcast'te böyle bir kilometre taşı ilan etme fikrini reddetti.  Bu arada OpenAI, Microsoft'tan daha fazla bilgi işlem gücü ve en üst düzey çiplere erişim istiyor. Microsoft OpenAI'a elinden gelen her şeyi yapacağını ve kısıtlamalarını gevşettiğini söyledi.

Görüşmelere aşina olan kişiler, OpenAI'ın o zamanlar kod adı Strawberry olan güçlü yeni muhakeme modelinin kodunu teslim etmekte alışılmadık derecede yavaş davrandığı geçen yaz Microsoft'un hayal kırıklığına uğradığını söyledi. Şirketin düşüncelerini bilen kişiler, OpenAI'ın modelin yeteneklerini anlamak için ekstra zamana ihtiyacı olduğunu dile getirdi.

Bugünlerde Altman ve Nadella daha az mesajlaşıyor ve çoğunlukla haftalık planlanmış telefon görüşmelerinde birbirleriyle konuşuyorlar. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, Microsoft ve OpenAI'ın iddialı bir veri merkezi projesi için görüşmeler yürüttüğünü ancak Altman'ın kısa süreliğine görevden alınmasının ardından Microsoft'un bu projeyi askıya aldığını söyledi.

Ocak ayında Altman, Beyaz Saray kürsüsünde Başkan Trump, SoftBank CEO'su Masayoshi Son ve Oracle kurucu ortağı Larry Ellison ile birlikte Japon holdingi ve Oracle'ın Stargate'e 500 milyar dolara varan bir yatırım yapacağını duyurdu. Proje, Altman'ın o sırada Davos'taki Dünya Ekonomik Forumu'nda binlerce kilometre uzakta olan Nadella ile başarmayı umduğu şeye çok benziyordu.