Intel’i kurtaracaktı: Gelsinger döneminde şirket 150 milyar dolar değer kaybetti

Pat Gelsinger daha henüz öğrenciyken, tüm hayatının gidişatını belirleyecek bir iş için mülakata girdi. Silikon Vadisi’ndeki teknisyenlik pozisyonu için başvuran 12 aday vardı. ABD’nin en yenilikçi şirketlerinden birinin müdürü Gelsinger’ı değerlendirdiğinde bu çiftçi çocuktan çok etkilendi ve onun Intel için çok uygun olduğuna karar verdi. Gelsinger, ticari mikroişlemciyi tanıtan şirkete o kadar doğal bir uyum sağladı ki, kariyerinin sonraki otuz yılını burada geçirdi. Efsanevi CEO Andy Grove'un vesayeti altında Gelsinger, 2000 yılında şirketin ilk teknoloji müdürü olana kadar sürekli üst kademelere tırmandı. Şirketten 2009 yılında ayrıldı ve 2021 yılında CEO olarak geri döndü. 

Çip çağında geri döndü

Hem de çip endüstrisinin jeopolitik, toplumsal, ulusal güvenlik ve tüm küresel ekonomi için hiç bu kadar önemli olmadığı bir zamanda geri döndü.  Çipler modern yaşamın olmazsa olmazı haline geldi. Telefonların, bilgisayarların ve arabaların vazgeçilmez parçaları. Son yıllarda, yapay zekayı daha da akıllı hale getiren güç haline geldiler. Pandemi dönemindeki çip kıtlığı, bu silikon levhalara ne kadar güvenildiğini de acı bir şekilde ortaya koydu.    

Tüm bunlar Intel’e oldukça kazanç sağlayabilirdi. Ancak şirket, en iyi performans gösteren çipleri üretme yarışında geride kaldı ve üstünlüğü Taiwan Semiconductor Manufacturing (TSMC) ve Güney Koreli Samsung’a kaptırdı. Gelsinger net bir görevle işe alındı: Arayı kapatmak. Intel'e eski havasını yeniden kazandırmak için ortaya koyduğu strateji, sektörün yıllardır izlediğine tamamen ters düşüyordu. Bu süre içinde çip sektörü evrim geçirdi ve temelde ikiye bölündü. Çoğu çip şirketi ya çip tasarlama (Nvidia gibi) ya da çip üretme (TSMC gibi) konusunda uzmanlaştı. Bu işler kökten farklı olduğu için, Intel gibi sadece bir avuç büyük çip şirketi hala her ikisini de yapıyor. Ancak Gelsinger, üretime iki kat daha fazla önem vererek çip devini yeni bir başarı dönemine sokabileceğini düşündü. Bunun için yeni fabrikalar inşa etmek ve devi geride bırakan rakiplerle rekabet edebilmek için baş döndürücü bir hızla ilerlemek gerekiyordu. 

Yönetim kurulu desteleyeceğine söz verdi

Gelsinger en başından beri planının cesur olduğunu kabul etti ve işi kabul etmeden önce yönetim kurulundan vizyonunu destekleyeceklerine dair güvence istedi. Ocak 2021'de bir toplantıda, her yönetim kurulu üyesinden maliyetli ve iddialı olan ancak başarılı olması halinde Amerikan şirket tarihindeki en kapsamlı geri dönüşlerden birini temsil edecek bir strateji için destek sözü vermelerini istedi. Hepsi bunu kabul etti. Şirkete yakın kaynaklara göre bu ayın başlarında yönetim kurulunun kendisine olan güvenini kaybetmesinin ardından aniden görevden alındı ve 63 yaşındaki CEO'ya emekli olma ya da görevden alınma seçeneği sunuldu. 

Intel'i kurtarma misyonu sona erdi. Yaklaşık dört yıl önce CEO olarak atandığında Nvidia ve Intel benzer borsa değerlerine sahipti. O zamandan bu yana Nvidia 3 trilyon dolar değer kazanarak dünyanın en değerli şirketi olurken, Intel 150 milyar dolar kaybetti ve artık çip dünyasının en değerli 10 şirketinden biri değil. Nvidia, Apple ve Microsoft'tan daha değerli; Intel’in değeri ie ise Boeing ve Starbucks’ın altında kaldı. 

Gelsinger'in CEO olarak göreve başlamasından bu yana şirketin hisseleri yüzde 60'tan fazla değer kaybederek Intel'i PHLX Yarı İletken Endeksi'nde göreve geldiği ilk günden son güne kadar en kötü performans gösteren şirket haline getirdi. Ekim ayının sonlarında, şirket 16,6 milyar dolarlık zarar açıkladı. Bu tutar şirketin şimdiye kadar bir çeyrekte açıkladığı en büyük zarar oldu. Bir Intel sözcüsü, şirketin son birkaç yıldaki yeniden yapılanmasının çip teknolojisini yeniden canlandırdığını söyledi.