ABD’de tarife davasından en çok hangi şirketler etkilenecek?
ABD’de Yüksek Mahkeme, Başkan Donald Trump'ın gümrük vergilerinin iptal edilip edilmeyeceğini değerlendirirken, Amerikalı tüketiciler ve binlerce şirket bundan faydalanabilir. Özellikle Walmart, Samsung, Target, Amazon ve LG Group gibi büyük perakende ve elektronik şirketleri, paralarını geri almak istiyorlar.
Öne çıkanlar
• Yargıçlar çarşamba günü, Trump'ın Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası (IEEPA) kapsamında neredeyse tüm ülkelerden yapılan ithalata uyguladığı kapsamlı gümrük vergilerine itiraz eden davada sözlü savunmaları dinleyecekler. Daha önce iki alt mahkeme, Trump’ın bu vergileri uygulama yetkisi olmadığına ve vergilerin iptal edilmesi gerektiğine karar vermişti.
• Trump'ın tarifeleri, ABD'ye ithal edilen mallara ülkeye göre yüzde 10 ila yüzde 50 arasında değişen ülkeye özgü gümrük vergileri uyguluyor ve şirketlerin önemli yeni maliyetleri ödemek zorunda kalması nedeniyle iş faaliyetlerini altüst etti.
• Trump'ın gümrük vergilerini uygulama yetkisi olmadığına dair bir karar, şirketlerin daha önce ödediği gümrük vergilerinin iade edilmesi gerektiği anlamına gelebilir. Ancak Trump yönetimi, diğer yasalar aracılığıyla en azından bazı gümrük vergilerini yeniden uygulamaya koyacaktır.
• Ticaret uzmanları Forbes'a, elektronik şirketleri ile perakende ve tüketim ürünleri üreten şirketlerin, hem geri ödeme alma olasılığı hem de yeni ikame tarifelerin etkileyebileceği potansiyel sektörler açısından, ücretlerin kaldırılmasından en büyük faydayı sağlayabileceklerini söyledi.
• Tüketiciler ayrıca, gümrük vergileriyle ilgili fiyat artışlarının kesilmesinden de faydalanabilirler ve gümrük vergileri nedeniyle fiyatları artıran şirketlere karşı toplu dava açarak, ödemiş oldukları bazı fiyat artışlarını geri alabilirler.
Trump'ın gümrük vergileri ne zaman iptal edilebilir?
Bu belirsiz. Yüksek Mahkeme, sözlü savunmaları dinledikten sonra kararını vermek için genellikle en az birkaç ay bekler ancak yargıçların gümrük vergisi davasını hızla ele alma kararı, bu davada daha hızlı karar vermeye çalışacakları fikrini yaratıyor. Herhangi bir karar en geç Haziran 2026'da, Yüksek Mahkeme'nin görev süresinin sona erdiği tarihte açıklanacak.
Hangi şirketler kazançlı çıkacak?
ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu'na göre elektronik ürünler ABD'ye giren en büyük ithalat kategorilerinden biri. Lojistik şirketi GEODIS'in Gümrük Acenteliği Kıdemli Başkan Yardımcısı Brian Riley Forbes'a verdiği demeçte, ithal edilen malların yüksek hacmi ve yüksek fiyatları nedeniyle, bu sektörün gümrük vergilerinin kaldırılmasından özellikle yararlanabileceğini söyledi. Elektronik şirketlerinin, gümrük vergilerine karşı verilen karardan “en çok etkilenen ve en çok kazanç elde edecek şirketler arasında yer alması” bekleniyor, diyen Riley, Yüksek Mahkeme'nin federal hükümetten ithalatçıların gümrük vergilerini otomatik olarak iade etmesini talep etmesi halinde, bu şirketlerin “anında büyük bir nakit akışı” elde edebileceğini öngörüyor.
Tarifelerin yürürlüğe girmesinden bu yana hangi şirketlerin en fazla ithalat yaptığına dair net bir veri bulunmamakla birlikte, 2024 yılına ait en büyük ABD ithalatçılarına ilişkin önceki veriler LG Group, Samsung, Electrolux ve Best Buy gibi elektronik şirketlerinin ABD'ye en fazla mal gönderen elektronik şirketleri arasında olduğunu ve tarifelerin kaldırılması halinde en fazla kazanç elde edebilecek şirketler olduğunu gösteriyor.
KPMG Ticaret ve Gümrük bölümünün Küresel Uygulama Lideri Andrew Siciliano Forbes'a verdiği demeçte Trump'ın tarifelerinin, uzun süredir mallarını ağırlıklı olarak Asya'dan temin eden perakende ve tüketim malları sektöründeki şirketler üzerinde “önemli bir etki” yarattığını söyledi. Yüksek Mahkeme daha kapsamlı gümrük vergilerini iptal ederse birçok sektörde gümrük vergilerinin yeniden uygulanması muhtemel olsa da Siciliano, çok geniş bir yelpazeye sahip olan tüketim mallarına ürün veya sektöre özgü gümrük vergileri uygulamanın zor olması nedeniyle perakende ve tüketim mallarının daha fazla “erteleme” alabileceğini öngördü.
S&P Global tarafından analiz edilen verilere göre 2024 yılında ABD'ye en fazla mal ithal eden ve uygun gümrük vergisi kararından yararlanması muhtemel bu sektördeki şirketler arasında Walmart, Home Depot, Target, Lowe’s, Amazon, Dollar Tree, IKEA, Williams Sonoma, Ross, GE Appliances ve Dollar General bulunuyor.
Beyaz Saray: Yüksek Mahkeme doğru olanı yapacaktır
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, ABD Başkanı Donald Trump'ın getirdiği tarifelerle yetkisini aşıp aşmadığına dair yarın Yüksek Mahkemede yapılacak sözlü duruşma için "Yüksek Mahkemenin doğru olanı yapacağı konusunda iyimser kalmaya devam ediyoruz" dedi. Leavitt düzenlediği basın toplantısında, Yüksek Mahkemenin Trump yönetimi aleyhinde karar vermesi durumunda ticaret politikası için bir "B planı" olup olmadığına yönelik soruyu cevapladı. Beyaz Saray'ın her zaman bir "B planı" için hazırlıklı olduğunu vurgulayan Leavitt, Trump'ın danışmanlarının böyle bir duruma hazırlık yapmamasının "akıllıca olmayacağını" savundu.
ABD Başkanı Trump da sosyal medya hesabından konuya ilişkin paylaşımda bulundu. Paylaşımında, "Yarın ABD Yüksek Mahkemesinde görülecek dava, ülkemiz için kelimenin tam anlamıyla ölüm kalım meselesi." ifadelerini kullanan Trump, şöyle devam etti: "Zafer kazanırsak, muazzam ama adil finansal ve ulusal güvenliğe kavuşacağız. Zafer kazanamazsak, yıllardır bizden faydalanan diğer ülkelere karşı neredeyse savunmasız kalacağız. Borsamız sürekli rekor seviyelere ulaşıyor ve ülkemiz hiç bu kadar saygı görmemişti. Bunun büyük bir kısmı, gümrük vergileriyle sağlanan ekonomik güvenlik ve bu vergiler sayesinde müzakere ettiğimiz anlaşmalardan kaynaklanıyor."
