Spotify’da bot tartışması: Sahte dinlemeler engellenmiyor mu?

ABD’de Kaliforniya federal mahkemesinde açılan bir federal dava, Spotify’ı sahte dinlemeleri engellememekle suçluyor. Dava, rapçi Drake’in dinlenme sayılarını milyarlarca bot kaynaklı dinlenmeyle artırdığı iddiasını içeriyor. Ancak Drake davada sanık olarak yer almıyor.

Öne çıkanlar

• RBX (gerçek adıyla Eric Dwayne Collins) adlı rapçi Spotify’a karşı bir toplu dava açarak, platformun bot etkinliği de dahil olmak üzere “sahte dinlemelere göz yumduğunu” ve bu yolla kullanıcı tabanını yapay olarak şişirdiğini iddia etti.

• Dava, herhangi bir suistimalle suçlanmayan Drake’i, bot dinlemelerden fayda sağlayan bir isim olarak öne çıkarıyor ve “milyarlarca” dinlemesinin botlar tarafından üretildiğini kaynağı belirtilmemiş bir veri analizine dayanarak iddia ediyor.

• Collins’in davasına göre Drake’in bazı şarkıları “hiç yerleşim adresi bulunmayan bölgelerden” “yüz milyonlarca dinleme” elde etti; bu dinlemelerin bir kısmının VPN kullanılarak gizlendiği ve bazılarının şarkılar arasında “mantıksız biçimde yer değiştiren” botlar tarafından üretildiği öne sürülüyor.

• Collins, Spotify’ın platformdan botları uzak tutmadaki iddia edilen yetersizliğinin “meşru sanatçılara, söz yazarlarına, prodüktörlere ve diğer hak sahiplerine büyük mali zararlar verdiğini” söylüyor. Çünkü sanatçılar Spotify’daki paylarına göre gelir elde ediyor ve bot dinlemeler bu payı azaltıyor.

• Dava, Spotify’ın botlarla mücadele konusundaki kamu taahhütlerini “gösterişten ibaret, en iyi ihtimalle yetersiz” olarak nitelendiriyor. Dava dilekçesinde, Spotify ne kadar çok kullanıcıya sahip olduğunu iddia edebilirse, “o kadar çok reklam satabileceği ve o kadar çok kar açıklayabileceği” belirtiliyor.

Spotify’ın bot sorunu

Texas Üniversitesi Austin kampüsündeki Butler Güzel Sanatlar Okulu’ndan Müzik Profesörü Eric Drott, “Spotify ve diğer yayın platformları bot kaynaklı dinleme sorunuyla karşı karşıya olsalar da bu dinlemelerin Spotify’daki toplam oranını kesin olarak ölçmek zor” dedi. 2023 yılında Financial Times, müzik sektöründeki yöneticilerin müzik dinlemelerinin yaklaşık yüzde 10’unun “sahte” olduğunu tahmin ettiklerini bildirdi. Haberde ayrıca JPMorgan’ın analizine göre bir kişi Spotify’a 30 saniyelik bir parça yükleyip telefonunu günde 24 saat boyunca bunu döngüye alacak şekilde programlarsa, bir ay sonunda 1.200 dolar telif geliri elde edebileceği belirtildi.

Drott’a göre sahte dinlemelerin genellikle küçük sanatçıların sayılarını artırma çabalarına veya hızlı kazanç peşinde koşan dolandırıcıların sahte parçalar yüklemesine atfedildiği düşünülüyor ancak “müzik endüstrisinin her seviyesindeki aktörlerin geçmişte bu tür faaliyetlerde bulunduğu ya da halen bulunduğunun az çok bilinen bir sır” olduğunu söylüyor.

Bununla birlikte, bot sorununun boyutuna dair tahminlerin oldukça farklılık gösterdiğini, çünkü yayın platformlarının sorunu olduğundan küçük göstermeye, sahte dinlemeleri hedef alan şirketlerin ise olduğundan büyük göstermeye eğilimli olduklarını ekliyor.

Spotify eylül ayında yaptığı açıklamada, dolandırıcılar tarafından yapay zekayla üretilen 75 milyondan fazla parçayı geçen yıl içinde kaldırdığını ve bu sonbaharda, gelirleri yeniden meşru sanatçılara yönlendirmeyi amaçlayan yeni bir spam filtresi uygulamaya koyacağını duyurdu.