Apple’a Avrupa’dan yeni antitröst başvurusu
Avrupa Birliği’nin teknoloji şirketlerine yönelik düzenlemeleri kapsamında Apple’a yeni bir şikayet geldi.
İfade özgürlüğü alanında faaliyet gösteren Article 19 ile Almanya merkezli Sivil Haklar Derneği (GFF), Apple’ın App Store ve cihazlarına ilişkin şartlar ve koşullarının, büyük teknoloji şirketlerinin pazar gücünü sınırlamayı amaçlayan Dijital Piyasalar Yasası’nı (Digital Markets Act - DMA) ihlal ettiği gerekçesiyle Avrupa Komisyonu’na ortak bir şikayet sundu.
Nisan ayında DMA’yı ihlal ettiği gerekçesiyle 500 milyon euro (583 milyon dolar) para cezasına çarptırılan Apple, bu yeni şikayetle birlikte Avrupa’daki denetim baskısının merkezinde kalmaya devam ediyor.
AB kurallarını ihlal iddiası
Şikayet, Apple’ın App Store, iOS ve iPadOS için belirlediği ticari şart ve koşulları hedef alıyor. Sivil toplum kuruluşları, bu koşulların küçük işletmelerin Apple cihazlarıyla birlikte çalışabilirliğini engellediğini ve rekabeti sınırladığını öne sürüyor.
Reuters'ın haberine göre, “Apple’ın iş modelinin, küçük yazılım geliştiricilerinin ve bağımsız uygulama mağazalarının Apple ekosistemine erişimini engellediği” savunuldu.
Dijital Piyasalar Yasası, büyük teknoloji şirketlerinin pazar hâkimiyetini sınırlandırmak, küçük rakiplerin pazara girişini kolaylaştırmak ve kullanıcılara daha fazla tercih hakkı tanımak amacıyla oluşturulmuştu.
Üçüncü taraf uygulamalara kısıtlama eleştirisi
Şikayette ayrıca, Apple’ın üçüncü taraf yazılım uygulamalarının yüklenmesi ve kullanılmasına yönelik kısıtlamaları da eleştirildi. Article 19 ve GFF, bu uygulamaların hem işletmelere hem de son kullanıcılara zarar verdiğini, Apple’ın kullanıcıları kendi App Store’una bağımlı hale getirdiğini belirtti.
Sivil toplum kuruluşları, özellikle Apple’ın geliştiricilerden talep ettiği 1 milyon euroluk teminat mektubu (stand-by letter of credit - SBLC) şartına dikkat çekti. Bu teminat, App Store’da uygulama geliştirmek veya iOS ve iPadOS sistemlerine üçüncü taraf uygulama mağazası yüklemek isteyen geliştiricilerden isteniyor.
Reuters’ın gördüğü 16 sayfalık şikayet metninde, “1 milyon euroluk SBLC, birçok küçük ve orta ölçekli işletmenin karşılayamayacağı tekrarlayan yıllık maliyetler ve teminat yükümlülükleri doğurabilir” ifadeleri yer aldı.
Apple cephesinden henüz açıklama yok
Apple, konuyla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi. Avrupa Komisyonu da şikayet hakkında herhangi bir açıklama yapmadı.
Şikayet, teknoloji sektöründe rekabeti artırmayı hedefleyen AB düzenlemelerinin nasıl uygulanacağına dair tartışmaları yeniden gündeme getirdi. Dijital Piyasalar Yasası kapsamında Avrupa Komisyonu, Apple gibi büyük teknoloji şirketlerine yıllık küresel gelirlerinin yüzde 10’una kadar para cezası verebiliyor.
Article 19 ve GFF, Avrupa Komisyonu’ndan Apple’a yönelik yaptırım uygulanmasını talep etti. Başvuruda, “Apple’ın ticari koşulları, pazar gücünü kötüye kullandığı yönünde ciddi göstergeler barındırıyor” ifadesi yer aldı.