Arjantin’de Milei ara seçimlerde açık farkla kazandı
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei’nin liberteryen partisi La Libertad Avanza (Özgürlük İlerliyor - LLA), ülke genelinde yapılan ara yasama seçimlerinde büyük bir zafer kazandı. Finansal piyasalarda haftalar süren çalkantıların ardından gelen sonuç, Milei’nin serbest piyasa reformlarını hızlandırmasına olanak sağlayacak.
Seçim komisyonunun geçici verilerine göre, oyların yüzde 98’inin sayıldığı noktada LLA yüzde 40,7 oy alırken, Peronist muhalefet ittifakı yüzde 31,7’de kaldı. Katılım oranı ise yüzde 68 olarak kaydedildi. Bu oran 2021’deki ara seçimlerde yüzde 71,8 idi.
Buenos Aires’te partisinin genel merkezinde destekçilerine seslenen Milei, “Bugün Arjantin için tarihi bir gün. Halkımız yüz yıllık çöküş dönemini geride bırakmaya ve özgürlük, ilerleme ve büyüme yolunda devam etmeye karar verdi" dedi.
Reform planları hız kazanacak
Sonuçlar Milei’nin kongredeki gücünü artırarak, uzun süredir krizlerle boğuşan Arjantin ekonomisinde planladığı radikal dönüşümleri hayata geçirmesini kolaylaştıracak. Ancak Milei’nin hükümeti son aylarda attığı bazı adımlar nedeniyle yatırımcı güvenini sarsmış pesoda sert bir değer kaybı yaşanmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Milei’ye desteği bu süreçte önemli bir rol oynadı. Trump yönetimi Latin Amerika’da Çin’in etkisini dengelemeyi hedeflerken, Milei’yi bölgedeki stratejik bir müttefik olarak görüyor. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Arjantin’e 40 milyar dolara kadar finansal destek sözü vermiş pesoyu desteklemek için halihazırda 2 milyar dolar harcamıştı.
La Libertad Avanza 64 sandalye kazandı
Seçimlerde, 257 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin yaklaşık yarısı yeniden belirlendi. Resmi sonuçlara göre, Milei’nin partisi LLA, 127 koltuğun 64’ünü kazandı ve ülke genelinde güçlü bir performans sergiledi. Oylama öncesi bazı anketler, Peronistlerin Milei’yi geçebileceğini öne sürmüştü.
Arjantinli siyaset danışmanı Sergio Berensztein, “Arjantin Milei’ye güçlü bir onay verdi ve şimdi verdiği sözleri yerine getirmesi için büyük bir fırsata sahip" değerlendirmesini yaptı. Ancak Berensztein, Milei’nin “esneklik, alçakgönüllülük ve muhalefetle uzlaşma kabiliyetini göstermesi” gerektiğini belirtti.
Çoğunluğa yakın ama ittifaka muhtaç
Resmi verilere göre Milei ve müttefikleri, yeni mecliste 100’ün üzerinde sandalye elde etti ancak yasaları geçirmek için gereken 129 çoğunluğa ulaşabilmek adına merkez partilerin desteğine ihtiyaç duyacak. Üçte birinin yenilendiği senatoda da benzer bir tablo oluştu.
Buenos Aires şehir merkezindeki LLA seçim merkezinde ise coşkulu bir atmosfer vardı. Partinin rengi olan mor ışıklarla aydınlatılan alanda binlerce destekçi tezahüratlarla Milei’yi karşıladı. Bir dönem Rolling Stones tribute grubunda solistlik yapan Milei, sahneye “Ben kralım” şarkısıyla çıktıktan sonra zafer konuşmasını yaptı.
Peronistlerde sessizlik, Trump suçlaması
Peronistler, geçtiğimiz ay Buenos Aires eyalet seçimlerinde elde ettikleri başarıyı tekrarlayamadı. O seçimde Milei’ye karşı açık farkla galip gelen muhalefet, bu kez ülke genelinde geride kaldı.
La Plata kentinde toplanan Peronist liderler, seçim sonrası hemen bir açıklama yapmadı. Ancak Peronist gençlik lideri Juan Grabois, yenilginin sorumluluğunu ABD Başkanı Trump’a yükleyerek “Trump’ın Milei’ye verdiği destek seçim yarışını eşit olmaktan çıkardı” ifadesini kullandı.
Eski devlet başkanı ve halen yolsuzluk mahkûmiyeti nedeniyle ev hapsinde bulunan Cristina Fernández de Kirchner ise seçim sonuçlarının ardından kaldığı apartmanın balkonuna çıkarak destekçilerine el salladı ancak konuşma yapmadı.
Macri’den Milei’ye çağrı
Milei’nin önemli müttefiki olan merkez sağ PRO Partisi lideri ve eski başkan Mauricio Macri, seçim sonrası yaptığı açıklamada Milei’ye kabinesini güçlendirme çağrısında bulundu. “Yönetim kapasitesini artırmak gerekiyor. Yardım etmeye hazırım, Milei’nin numaram var" dedi.
Piyasalarda hızlı toparlanma
Seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından Arjantin pesosu, 24 saat açık kripto tabanlı döviz platformlarında dolar karşısında yüzde 9’un üzerinde değer kazandı.
Finansal hizmetler şirketi StoneX’in stratejisti Ramiro Blázquez Giomi, pesonun bu gelişmeyle birlikte “hızlı şekilde güçleneceğini” ve Milei’nin döviz kuru politikasını yeniden şekillendirmesi için alan kazanacağını söyledi. Giomi, “Merkez bankası rezerv biriktirmeye başlamalı, ancak bu artık daha güçlü bir kur üzerinden daha sorunsuz şekilde yapılabilir” değerlendirmesini yaptı.
