ABD’nin en büyük fonlarından Calpers özel sermayeye yöneliyor
Özel sermaye piyasaları, son dönemde yatırım çıkışlarının zorlaşması ve yeni kaynak toplamada yaşanan sıkıntılar nedeniyle zayıf bir görünüm sergiliyor. Ancak dünyanın en büyük yatırımcılarından biri sektördeki payını büyütmeye devam ediyor.
Portföylerinin yaklaşık yüzde 10’unu özel sermayeye ayıran birçok emeklilik fonunun aksine, 590 milyar dolarlık California Public Employees’ Retirement System (Calpers), yüzde 13’lük özel sermaye ağırlığının düşük olduğuna karar verdi. Fon, geçen yıl hedef oranı yüzde 17’ye çıkardı. Bu yıl ise özel sermaye portföyü toplam varlıkların yüzde 18’ine ulaştı.
Bazı eski yönetim kurulu üyelerinin de aralarında bulunduğu şüpheciler, likidite eksikliği ve şeffaflık sorunları nedeniyle bu kadar yüksek bir ağırlığın riskli olabileceğini savunuyor. Eleştiriler, özel varlıkların gerçek değerlerinin ancak satış veya halka arz sırasında ortaya çıkması nedeniyle yöneticilerin açıkladığı değerlemelerin güvenilir olmadığı yönünde yoğunlaşıyor.
Buna karşın, geçen yıl göreve başlayan baş yatırım yetkilisi Stephen Gilmore yönetiminde Calpers, geçmişte düşük getiriler ve yüksek yönetsel değişimlerle anılan dönemi geride bırakmayı, Yeni Zelanda varlık fonundaki benchmark üzeri performansının benzerini burada tekrarlamayı hedefliyor.
Kaliforniya’daki kamu çalışanlarının emeklilik birikimlerini yöneten Calpers, ABD’deki özel sermaye fonlarının en büyük yatırımcılarından biri konumunda. Fon, 1990’larda varlık sınıfına girerek sektörde erken adım atan kurumlardan biri oldu ancak finansal kriz sonrası taahhütlerini azaltarak birçok rakibinin gerisinde kaldı.
Bu durum, eski CIO Nicole Musicco tarafından 2009-2018 yılları arasını kapsayan “kayıp on yıl” olarak nitelendirilmişti. Fon, üç yıl önce özel piyasa yatırımlarını hızlandırma kararı aldı ve bu kez büyük satın alma fonlarından ziyade büyüme ve girişim şirketlerine yöneldi. Ayrıca, özel sermaye fonlarıyla birlikte doğrudan yatırım yapma (co-investment) modeline geçildi. Bu yaklaşım ücretleri düşürdü ve özel sermaye portföyü 2022’deki 50 milyar dolardan 103 milyar dolara yükseldi. Portföy artık yaklaşık 400 fonu kapsıyor.
Yeni stratejinin sonuçları şimdilik olumlu. Calpers’ın özel sermaye portföyü, Haziran’a kadar geçen bir yılda yüzde 14,3 getiri sağladı ve geçen yıl ABD’nin en büyük 30 kamu emeklilik fonu arasında en iyi performansı gösterdi. 2022’de ise 17’nci sıradaydı. Birlikte yatırımların ağırlığının artması, özel sermaye ücretlerinin son iki buçuk yılda yüzde 10 düşmesini sağladı.
Buna rağmen bazı eski yönetim kurulu üyeleri endişeli. 2022’den sonra faiz oranlarının yükselmesi, dünya genelinde özel sermaye getirilerini aşağı çekti. Sektördeki fonların yatırımcılara geri ödediği para beklentilerin altında kaldı ve yöneticilerin açıkladığı değerlemelerin satış fiyatlarıyla uyuşup uyuşmadığı sorgulanmaya başlandı.
2018-2022 arasında Calpers yönetim kurulunda görev yapan ve şu anda Retired Public Employees Association of California (RPEA) başkanı olan Margaret Brown, “Özel sermaye yatırımlarını yönetici hangi değerle yazmışsa o değerden bilançoya taşıyoruz, yöneticinin doğru olduğunu söylediği bu değer üzerinden ücret ödüyoruz” değerlendirmesini yaptı.
2018’de yönetim kurulundan ayrılan ve RPEA üyesi olan JJ Jelincic ise, “Özel varlıkların açıklanan değerleri hakkında bildiğiniz tek şey, doğru olmadıklarıdır; genellikle olduğundan yüksek gösterilirler” dedi.
Calpers ise özel sermayeye yönelik bu aykırı (contrarian) yaklaşımından geri adım atmaya niyetli görünmüyor. Gilmore, Financial Times’a yaptığı açıklamada özel sermaye payının “bir miktar daha artmasının makul olduğunu” söyledi.
Gilmore, Calpers’ın özel sermayedeki uzun geçmişinin, uzun vadeli yatırım ufkunun ve düşük likidite ihtiyacının fonu sektör yöneticileri için daha cazip kıldığını belirtti. “Büyüklüğümüz bize karşılaştırmalı bir avantaj sağlıyor. Birlikte yatırımda ilk aranan taraf olabiliyoruz” dedi.
Bağış fonları gibi bazı yatırımcıların nakit yaratmak zorunda kalması, düşük fiyatlı varlıkların satın alınması için fırsat yarattı. Gilmore, mevcut dönemi “yatırım yapmak için ilginç bir zaman” olarak tanımladı.
RPEA’deki emekli üyeler, eski ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) avukatı Edward Siedle’ı Calpers portföyünü incelemekle görevlendirdi. Grup, eyaletin fonu yeterince denetlemediğini, çünkü ayrıntılı bir incelemenin cömert belirlenmiş fayda (defined benefit) emekli maaşlarının uzun vadeli sürdürülebilirliğini sorgulatabileceğini savunuyor. Jelincic, “Calpers hakkında olumsuz görünen her şey, belirlenmiş fayda sistemine yönelik bir meydan okuma haline geliyor” dedi.
Siedle’ın incelemesinin sonuçları henüz açıklanmadı. Avukat, özel sermaye için “kritik bir dönem” yaşandığını belirtti. Trump yönetimi, özel sermaye yatırımlarını 401k planları aracılığıyla milyonlarca özel sektör çalışanına açmaya hazırlanıyor. Bu adım kısmen, özel sermaye yatırımlarının kamu emeklilik fonları için güçlü getiriler sağladığı varsayımına dayanıyor.
RPEA’nın itirazlarına rağmen Calpers yönetimi daha fazla yetki bile alabilir. Gilmore ve ekibi, fonun farklı varlık sınıflarına yaptığı tahsisleri, fonun risk iştahına göre daha esnek biçimde ayarlamasına olanak tanıyan “toplam portföy yaklaşımını” benimsenmesi için öneride bulundu.
Bu strateji, Gilmore’un eski işvereni NZ Super’ın yanı sıra bazı büyük Kanada ve Avustralya fonları tarafından da kullanılıyor. Calpers yönetimi, yaklaşımın fonun finansman seviyesini iyileştireceğine inanıyor.
Ancak artan esneklik, kamu tarafından zaten yakın takip edilen fonun daha az şeffaf hale gelmesine neden olabilir. Siedle, özel sermaye fonlarının alt portföylerinin üyeler tarafından görülememesini ve yöneticilere ödenen toplam ücretlerin belirsizliğini eleştirdi.
Buna karşın Calpers, şeffaflık göstergelerinde benzerleri arasında üst sıralarda yer alıyor. Fon, internet sitesinde günlük güncellenen bir değerleme takip aracı sunuyor.
Gilmore, şeffaflık seviyesinin “çalıştığı diğer tüm yerlere kıyasla başka bir düzeyde” olduğunu söyledi. Görüşmelerin “neredeyse tamamının” herkesin dinleyebileceği açık oturumlarda gerçekleştiğini, yalnızca kamuya açıklanmasının fonun alım-satım faaliyetlerini olumsuz etkileyebileceği durumlarda kapalı oturum yapıldığını belirtti.
Birçok belirlenmiş fayda planının aksine Calpers hâlâ açık bir fon. Son yıllarda finansal piyasalardaki güçlü performans ve yüksek faiz oranları, fonun emekli maaşlarını karşılama kapasitesini artırdı. Fonun tahmini finansman seviyesi yüzde 82’ye yükselerek 2007’den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Finansal krizin en derin dönemlerinde bu oran yaklaşık yüzde 60’a kadar düşmüştü.
Gilmore, özel sermaye portföyüne yönelik stratejik değişikliklerin “nispeten yeni” olmasına rağmen toplam portföy üzerindeki etkinin “sonuçlar açısından son derece etkileyici” olduğunu söyledi.
